Kalejdoskop to newsletter wysyłany co 2 tygodnie. Zawiera streszczenia artykułów/filmów/badań/nagrań z zakresu funkcjonowania człowieka, zdrowia, aktywności fizycznej, produktywności, rozwoju, psychologii oraz przydatne aplikacje, ciekawostki i wskazówki.
Cześć!
Przed Tobą pięćdziesiąty pierwszy numer Newslettera Kalejdoskop. Dzisiaj wiele tematów dla dociekliwych, ambitnych i wymagających od życia ludzi. A jeśli dodatkowo interesujesz się nauką, psychologią i efektywnością działania, to… zarezerwuj sobie trochę czasu na czytanie 🙂
Miłego!
1. Kupa jest zazwyczaj na samym końcu, lecz dzisiaj będzie na początku. Niemal każdy człowiek wykonuje tę czynność, jednak niewielu chce o niej mówić. A to nie do końca dobre rozwiązanie, ponieważ nasze wypróżnianie może wiele powiedzieć o stanie naszego zdrowia. Jeśli mamy problemy z wypróżnianiem, to oznacza, że układ pokarmowy (a zwłaszcza jego końcowa część) może nie działać prawidłowo. Może to skutkować poważnymi problemami zdrowotnymi w przyszłości. Dzisiejsze sedesy nie pozwalają na popatrzenie się na kształt wydalanego stolca, jednak jeśli masz taką możliwość – po prostu na niego popatrz. Ta nie do końca przyjemna czynność może okazać się pomocna np. w diagnozie czy w stolcu nie ma zabarwienia świadczącego o krwawieniu lub czy jego kształt jest prawidłowy. W razie podejrzeń utrzymujących się przez wiele dni nieprawidłowości, po prostu skonsultuj się z lekarzem.
– Infografika (PL)
https://www.wykop.pl/cdn/c3201142/comment_TvWnPBgmuJm7MjMwezDKXZMEkcL4wQOs.jpg
– Kupa: co jest normalne, a co nie + 7 kroków do zdrowego wypróżniania (Artykuł, PL, archiwum)
#zdrowie #jedzenie #wypróżnianie
2. Jak poradzić sobie ze zjawiskiem “brain fog”? To zjawisko to uczucie spowolnienia myślenia, niższego poziomu energii, pogorszonej możliwości skupienia i koncentracji oraz obniżonej pamięci. Nie jest to jednostka chorobowa, ale raczej powszechnie uznawane za istniejące, ogólne zjawisko. Aby zmniejszyć brain fog, skup się na następujących czynnikach:
— Przeciążenie bodźcami: jesteśmy otoczeni bodźcami, np. powiadomieniami, reklamami, ludźmi, zaproszeniami, grafikami, komunikatami dźwiękowymi itd. To powoduje przytłoczenie i sprawia, że trudniej nam się skupić na pojedynczej czynności. Ograniczaj bodźce i wycisz się czasami, np. medytując.
— Dbaj o to, co najważniejsze: ogólne zdrowie. Twój poziom energii, stan umysłu, skupienie, pamięć i chęci do działania będą po prostu większe, jeśli Twoje zdrowie będzie lepsze. Śpij dobrze, ruszaj się, jedz zdrowo i panuj nad stresem. Na tyle, na ile możesz. Możesz też potraktować ćwiczenia jako medytację. Skup się na nich i nie słuchaj przy nich muzyki ani podcastów.
– How To Cure „Brain Fog” | 3 Tips for Mental Clarity (Film, ENG)
Sprawdź też:
Wikipedia na temat zjawiska (ENG): https://en.wikipedia.org/wiki/Clouding_of_consciousness
Podcast o uzależnieniu od rozproszenia: https://sebastianchudziak.pl/pnz6/
#energia #skupienie #efektywność
3. Aktualna pandemia może zostać z nami jeszcze bardzo długo. Nowe dane wskazują, że kraje o wysokiej wyszczepialności także cierpią na ogromne ilości zachorowań, a osoby w pełni zaszczepione czasami także przechodzą chorobę dość ciężko. Trudno jest ocenić, czy szczepionki są tutaj długoterminowo dobrym pomysłem, ponieważ z jednej strony faktycznie zmniejszają ryzyko ciężkiego przechorowania i skutków długoterminowych, z drugiej zaś strony, w krajach o wysokiej wyszczepialności mamy ogromne ilości zakażeń. To, co nie ulega wątpliwości to fakt, że trzeba dbać o siebie i swój układ odpornościowy. Bardzo ważne w związku z tym są następujące:
— Zadbaj o wysoki poziom witaminy D. Siedzenie całymi dniami w domu nie jest rozwiązaniem, a jeśli nie możesz przebywać długo na słońcu, uzupełniaj witaminę D suplementując ją. Szczególnie teraz, gdy powoli zbliża się zima. Badania naukowe wskazują, że wyższy poziom wit.D chroni przed ciężkim przebiegiem covidu.
— Dbaj o prawidłową masę i skład ciała. Badania wskazują, że nadwaga i otyłość wprost korelują z cięższym przebiegiem i większym ryzykiem powikłań.
— Wysypiaj się. Wspominałem o tym w jednym ze wcześniejszych newsletterów. Teraz tylko przypominam 🙂
Choroby w Singapurze (Artykuł, PL): https://www.rp.pl/swiat/art18460891-singapur-3-4-nowych-zakazen-to-zaszczepieni-na-covid
W UK (Artykuł, PL): https://www.rp.pl/ochrona-zdrowia/art18925621-wielka-brytania-w-szpitalach-osiem-razy-wiecej-zakazonych-niz-rok-temu
W Izraelu (Artykuł, PL): https://www.medonet.pl/koronawirus/koronawirus-na-swiecie,izrael–padl-rekord-zakazen-covid-19–wladze-przyspieszaja-ze-szczepieniami,artykul,74100951.html
Witamina D a covid (Artykuł, PL): https://twojezdrowie.rmf24.pl/choroby/koronawirus-covid-19/news-witamina-d-moze-chronic-przed-ciezkim-przebiegiem-covid-19,nId,5487877#crp_state=1
Nadwaga a covid (Artykuł, ENG): https://www.cdc.gov/mmwr/volumes/70/wr/mm7010e4.htm
#medycyna #nauka #zdrowie
4. Prokrastynacja to zwlekanie z podjęciem się realizacji zamierzonych działań, pomimo świadomości negatywnych konsekwencji ich opóźnienia. Jednym z głównych aspektów powodujących prokrastynację jest chęć uniknięcia dyskomfortu związanego z podjęciem działania. Wiele zadań, dających w przyszłości korzyść (tzw. odroczoną gratyfikację), nie jest ani przyjemnych, ani satysfakcjonujących w czasie ich realizacji. Problem z prokrastynacją dotyczy znaczącej części populacji, szczególnie tej, pracującej projektowo i zadaniowo. Zazwyczaj dotyczy zadań, które nie są pilne, lecz często są ważne. Dopiero wtedy, gdy zadania stają się pilne (np. ze względu na koniec terminu ich wykonania), stres związany z możliwą konsekwencją ich niewykonania zazwyczaj „zmusza” do podjęcia akcji. Często jednak praca w stresie i pośpiechu powoduje, że zadania są wykonywane niedokładnie i bez odpowiedniego przygotowania. Co zrobić, aby z prokrastynacją lepiej sobie radzić? Metod jest wiele. Są to przede wszystkim:
— Organizacja pracy i uporządkowanie miejsca pracy. Najważniejsze to wiedzieć, nad czym się pracuje i rozumieć, jakie zadania ma się do wykonania.
— Podzielenie dużych zadań na mniejsze części. Nie pisz książki. Napisz “co najmniej 3 zdania”. Nie ucz się do egzaminu. Czytaj przez “co najmniej 10 minut”.
— Zacznij, choćby na moment. Zacznij ze świadomością, że możesz skończyć np. za 2 minuty. Najtrudniej jest zacząć.
— Dbaj o poziom swojej energii. Wysypiaj się, ćwicz, zamykaj sprawy, które przewlekle Cię stresują.
– Procrastination (Artykuł, ENG)
https://en.wikipedia.org/wiki/Procrastination
– Procrastination (Zbiór poradników, ENG)
https://www.cci.health.wa.gov.au/Resources/Looking-After-Yourself/Procrastination
#prokrastynacja #efektywność #praca
5. Siła woli to zdolność opierania się krótkoterminowym zachciankom w celu uzyskania długoterminowych korzyści. Wiele osób uważa, że mając więcej silnej woli z pewnością ulepszyli by swoje życie. Dzięki niej poprawiłyby się nawyki żywieniowe, regularność ćwiczeń, zmniejszyła skłonność do stosowania używek czy prokrastynowania. Używamy siły woli codziennie, nawet w sytuacjach, w których nie zdajemy sobie z tego sprawy. Potrzebujemy też wiedzieć, że jest to zasób wyczerpywalny – jednak możemy go wytrenować. Jest to trochę podobne do ćwiczeń mięśni, choć oczywiście nie działa tak samo. W przypadku siły woli duże znaczenie ma po prostu umiejętne, inteligentne podejście do tematu i m.in: unikanie drobnych rzeczy wyczerpujących siłę woli, stworzenie dobrego planu i trzymanie się wykonywania jednej rzeczy na raz, monitorowanie postępów i wynagradzanie się na dobrze wykonaną pracę, dobra regeneracja, zwrócenie się o pomoc do innych osób w razie potrzeby.
– Harnessing willpower to meet your goals (Artykuł, ENG)
https://www.apa.org/topics/personality/willpower-goals
#psychologia #efektywność #siławoli
6. Człowiek może umrzeć od poddania się. Artykuł opisuje badanie naukowca, który opisał zjawisko specyfizcznego rodzaju poddania się, mogącego prowadzić bezpośrednio do śmierci. Co ciekawe, to zjawisko nie jest depresją, ani też nie jest samobójstwem. To rodzaj silnej traumy, która może zdarzyć się, gdy życie bardzo poważnie przytłoczy człowieka i sprawi, że ten wpadnie w stan kompletnego poddania. Dzieje się to w 5 stadiach:
— Izolacja społeczna: zwykle następuje po silnym urazie psychicznym, człowiek staje się bierny i pozbawiony emocji
— Apatia: całkowite pozbawienie emocji, inne niż smutek, zmniejszenie dążenia do podtrzymania własnego życia
— Abulia: niemożność podejmowania decyzji, brak woli, kompletny brak motywacji, zaprzestanie podtrzymywania zachowań niezbędnych do przeżycia
— Akinezja psychiczna – zatrzymanie akcji i chęci wykonywania jakichkolwiek czynności, ruchu, nawet zaprzestanie odczuwania bólu
— Psychogenna śmierć – ostateczna faza, następująca po kilku dniach od poprzedniej
– People can die from giving up the fight (Artykuł, ENG)
https://medicalxpress.com/news/2018-09-people-die.html
#medycyna #nauka #psychologia
7. Ból to nieprzyjemne odczucie, które zna prawdopodobnie każdy z nas. Służy on pierwotnie do informowania, że “coś jest źle” i ma za zadanie chronić nas przed uszkodzeniem ciała czy ograniczyć ryzyko podczas trwającej choroby. Co ciekawe, badania wskazują, że także doznania umysłowe mogą wywoływać niemalże ten sam ból, co doznania fizyczne. Eksperymenty prowadzone na ludziach wykazały, że pokazując badanym coś, czego się boją albo bardzo nie lubią, aktywują się te same obszary mózgu, które odpowiadają za odczuwanie fizycznego bólu. Warto pamiętać, że ból jest dobry. Nie powinniśmy go zmniejszać działając wyłącznie objawowo, zawsze należy szukać jego przyczyny i to na pozbyciu tej przyczyny się skupić. Ból to jeden z najważniejszych ewolucyjnie mechanizmów podtrzymujących nas przy życiu. I jak się ponownie okazuje – jesteśmy całością i podział na ciało i umysł jest tylko umowny. Ból psychiczny może być równie poważny, co ból psychiczny – a czasami można znaleźć także doniesienia, że może być on jeszcze gorszy. Pamiętaj: skupiaj się na radzeniu sobie z przyczyną bólu.
– Czy ból musi boleć? „Tabletki zamykają proces myślenia” (Artykuł, PL)
https://www.focus.pl/artykul/czy-bol-musi-bolec
#ból #psychologia #organizm
8. W jaki sposób nauczyć się czegoś nowego nie mając zbyt wiele czasu? Czy może zawsze potrzebujesz słynnych 10 tysięcy godzin, aby być w czymś dobrym? Okazuje się, że zasada 10 tys. godzin dotyczy bycia w czymś ekspertem na bardzo wysokim poziomie. Natomiast, jeśli Ty chcesz po prostu nauczyć się nowej umiejętności to może wystarczyć Ci kilkadziesiąt godzin. Autor wystąpienia mówi o 20 godzinach – które mogą wystarczyć do osiągnięcia przeciętnie dobrego poziomu w jakiejś nowej umiejętności. Odpowiada to uczeniu się przez około 45 minut codziennie, przez miesiąc. Należy jednak podejść do tego uczenia się zgodnie z zasadami:
— Rozbij umiejętność na mniejsze elementy i skup się na tych, które wydają się najważniejsze
— Naucz się tyle, aby być w stanie samodzielnie zauważać błędy i korygować się
— Pozbądź się przeszkadzaczy i rozpraszaczy (skup się tylko na nauce)
— Ucz się przez co najmniej 20 godzin (dobrze jest monitorować ten czas)
— Pamiętaj, że uczenie się jest w dużej mierze emocjonalne – często się go boimy, nastawiamy się negatywnie i przez to tracimy okazję do rozwoju.
– Pierwsze 20 godzin – jak nauczyć się czegokolwiek: Josh Kaufman na TEDxCSU (Wystąpienie, ENG, napisy PL)
#nauka #mózg #uczeniesię
9. Pomysł na metodę uzyskania większej produktywności: co jakiś czas (np. co 3 godziny, co 6 godzin, 2x dziennie o konkretnych porach) zapisz co robiłeś(-aś) w ciągu ostatnich kilku godzin (od wstania/od ostatniego loga). To może być zwykły zeszyt położony na biurku lub plik tekstowy na komputerze/smartfonie. Najlepiej jest ustawić budzik/alarm na daną godzinę i w tym momencie przerwać pracę i zapisać co się robiło w ostatnim czasie. Interwały “co kilka godzin” nie pozwolą na dokładną analizę czynności w czasie, ale po pierwsze zmuszą do sięgnięcia pamięcią, co robiło się kilka godzin temu, a po drugie, skupiają nas na pracy. To nie jest metoda dla wszystkich i raczej nie jest to metoda na stałe (choć raz/dwa razy dziennie możemy używać jej stale), jednak stworzenie takiego “logowania czasu” w przypadku wielu osób pracujących projektowo/kreatywnie może wspomóc efektywność działania i poprawić wyniki.
– Pomysł/inspiracja
#efektywność #produktywność #praca
10. Bywasz na długich konferencjach, spotkaniach? Pracujesz/studiujesz przez wiele godzin bez ruchu i chcesz się rozruszać, chociaż nie ma gdzie zrobić pajacyków i przysiadów? Wykorzystaj schody. Po prostu na przerwie przejdź się nimi kilka razy w szybkim tempie w górę i w dół. Nie ściągniesz na siebie wzroku ludzi dziwiących się, że komuś może chcieć się rozruszać po długim siedzeniu, a jednocześnie rozruszasz nogi i lepiej dotlenisz całe ciało. A jeśli w budynku nie ma schodów – zawsze pozostaje pójść do toalety i zrobić w niej… kilka przysiadów.
– Wskazówka
#zdrowie #lifehack #aktywnośćfizyczna
PS: Zaczęło się od kupy, a skończyło w WC. Cóż… 😉
Co najbardziej Ci się spodobało? Daj znać, odpowiadając na ten e-mail lub w komentarzu. Przekręcenie kalejdoskopu zajmie mi chwilę. Kolejny numer newslettera przeczytasz już za 2 tygodnie. Pamiętaj, aby zaprosić swoich znajomych do zapisania się na stronie: https://sebastianchudziak.pl/kalejdoskop 🙂
Zachęcam do słuchania mojego podcastu “Podcast Na Zdrowie”: https://sebastianchudziak.pl/nazdrowie/
… oraz śledzenia mojego kanału na YouTube: https://www.youtube.com/c/SebastianChudziak/
Sprawdź też wpisy na mojej stronie: https://sebastianchudziak.pl/wszystkie-wpisy/
Jeśli chcesz pomóc w rozwoju Newslettera i otrzymywać jeszcze lepsze treści, wypełnij proszę tę ankietę: https://forms.gle/ZK5Bf2jZoCXjMtaK7
Pozdrawiam,
Sebastian
Zapisz się:
Jeśli formularz nie jest dostępny lub nie działa, wyłącz dodatki blokujące reklamy/skrypty. Na tej stronie niemal w ogóle nie ma reklam 🙂