Kalejdoskop to newsletter wysyłany co 2 tygodnie. Zawiera streszczenia artykułów/filmów/badań/nagrań z zakresu funkcjonowania człowieka, zdrowia, aktywności fizycznej, produktywności, rozwoju, psychologii oraz przydatne aplikacje, ciekawostki i wskazówki.
Cześć!
Koniec października, świeżo po zmianie czasu na zimowy. Mówi się ostatnio coraz częściej o tym, iż niedługo skończy się zmienianie czasu i zostaniemy na stałe w jednej ze stref. Niezależnie jednak czy tak się stanie, Newsletter Kalejdoskop zamierza dostarczać Ci regularnej dawki wiedzy, wskazówek, streszczeń i inspiracji. Zatem… przyjemnego czytania! 🙂
1. Listy to-do są bardzo popularnym narzędziem pozwalającym uporządkować zadania do wykonania i “odciążyć głowę”. Niektóre osoby tworzą je w bardzo szczegółowych i zaplanowanych formach, np. w aplikacjach. Inne osoby zapisują zadania do wykonania po prostu na kartce, jeszcze inni korzystają z kalendarza, planują zadania do wykonania jedynie w myślach, niektórzy nie planują ich w ogóle. Z badań na grupie studentów wynika, że osoby tworzące bardziej zorganizowane, formalne listy mają mniejszą tendencję do prokrastynacji. Podobnie, osoby które deklarowały częstsze korzystanie z list to-do, rzadziej odwlekały zadania. Wyniki te nie powinny zaskakiwać, przypominają jednak o dwóch ważnych kwestiach:
— Sumienność, skrupulatność, dyscyplina, uważność – te cechy są nieodłącznie związane z naszą jakością życia i warunkują ją w naprawdę znaczącym stopniu.
— To, jak skuteczni jesteśmy, wynika z łańcucha wzajemnych powiązań. Np. dobre wysypianie się zwiększa poziom energii w ciągu dnia. Przy większym poziomie energii chętniej uprawiamy aktywność fizyczną. Regularna aktywność fizyczna poprawia sen. Działa to niestety w obie strony i jeśli jesteś w pętli złych nawyków, to potrzebujesz ją po prostu przełamać.
– Do To-Do Lists Work? (Artykuł, ENG)
https://www.psychologytoday.com/us/blog/dont-delay/202002/do-do-lists-work
#psychologia #organizacjapracy #prokrastynacja
2. Praca, pasja, hobby, odpoczynek, “work-life balance”. Ile pracować, aby przy okazji żyć? Ile pracy to pożądana ilość, a ile to za mało lub za dużo? Ile pracować, aby się nie przepracować? Jaka praca jest wartościowa, a jaka wykreowana na siłę i w rzeczywistości nic nie warta? Na te pytania każdy człowiek musi odpowiedzieć sobie sam. Warto jednak, mówiąc o pracy, pamięć o tym, że:
— W Polsce panuje kultura zapi***olu. Często czujemy wewnętrzną i zewnętrzną presję, aby bezsensownie pracować. Po prostu robić cokolwiek, aby tylko robić. Jeśli ktoś płaci nam za pracę, a my w tym czasie odpoczywamy, to wydaje się nam, że robimy coś złego. Często szukamy sobie jakiegokolwiek zajęcia, oby tylko udać, że coś robimy. To nie ma większego sensu.
— Powinniśmy przeanalizować, ile chcemy pracować, aby było to zgodne z naszymi wymaganiami, oczekiwaniami co do poziomu życia oraz sposobem funkcjonowania. Jeśli praca służy Tobie wyłącznie do zarabiania pieniędzy, oddziel ją od reszty życia i nie przepracowuj się. Nie ma sensu, aby tracić zdrowie na zarabianiu tylko po to, aby później te pieniądze wydać na leczenie problemów zdrowotnych, których się nabawisz. Jeśli natomiast praca jest (choćby po części) Twoją pasją, staraj się wykonywać ją jak najlepiej i obserwuj, czy za bardzo Cię nie męczy.
— Warto jest dążyć do tego, aby nasza praca przynosiła realną wartość. Oczywiście każda praca, za którą otrzymujesz pieniądze jest coś dla kogoś warta, ale pamiętaj, aby również czuć, że robisz cokolwiek wartościowego. To jeden z elementów, który ochroni Cię przed wypaleniem.
— Pamiętaj też, aby rozwijać umiejętności pozwalające w przyszłości na przekwalifikowanie się. Żyjemy w czasach dynamicznych zmian i może być tak, że nie będziesz do końca życia robić tego samego. Ucz się tego, jak się uczyć, rozwijaj umiejętności miękkie, zdobywaj wiedzę ogólną i dbaj o swoje zdrowie fizyczne i psychiczne.
– Kultura zapierdolu (Artykuł, PL) – uwaga: zawiera wulgaryzmy
https://pawellipiec.pl/2021/10/kultura-zapierdolu/
– Bezsensowny, ale widoczny zap***dol to świętość dla Polaków, felieton Jarosława Górskiego (Artykuł, PL) – uwaga: zawiera wulgaryzmy
https://noizz.pl/opinie/bezsensowny-ale-widoczny-zapdol-to-swietosc-dla-polakow/lj87pjn
– Fenomen gówno wartych prac (Artykuł, PL) – uwaga: zawiera wulgaryzmy
https://nowyobywatel.pl/2013/09/23/fenomen-gowno-wartych-prac/
#praca #rozwój #motywacja
3. W jaki sposób zmniejszyć chęć spożycia niezdrowego jedzenia? Wystarczy je… powąchać. Przeprowadzone badania wskazują, że jeśli będziemy przez kilka minut wąchać niezdrowe jedzenie (np. pizzę lub ciastka), to tak jakby zaspokoimy chęć na jego spożycie. Nasze mózgi nie do końca są w stanie rozróżnić bodźce i mogą potraktować odczucie zapachu jak odczucie zjedzenia produktu. Jedną z najlepszych opcji wydaje się więc wąchanie niezdrowego jedzenia, a następnie zjedzenie czegoś zdrowego. Być może będzie to w przyszłości wykorzystywane w przypadku problemów z uzależnieniem od niezdrowego jedzenia.
– Jedz zdrowiej, wąchając niezdrowe jedzenie (Film/audio, PL)
Sprawdź też podcast o odżywianiu: https://sebastianchudziak.pl/pnz12/
#nauka #ciekawostki #odżywianie
4. Czy kofeina wpływa na jakość snu? Oczywiście! Czy przyjęta na np. 3 lub 6 godzin przed snem będzie miała na niego wpływ? Jak najbardziej. A co, jeśli nie odczuwasz jej działania i wydaje Ci się, że mimo jej spożycia śpisz dobrze? Masz rację, wydaje Ci się. Z opisywanego badania (oczywiście nie tylko z tego) wynika jasno, że spożycie kofeiny nawet 6 godzin przed snem pogarsza jakość snu mimo tego, iż wydaje się nam, że tak nie jest. Nie powinniśmy spożywać kawy, yerba mate, zielonej/czarnej/białej herbaty, guarany i innych produktów zawierających kofeinę na wiele godzin przed snem. Rozsądnie jest skończyć spożywanie kofeinowego produktu na co najmniej 9-10 godzin przed położeniem się spać. To znaczy, że jeśli idziesz spać o 23:00, warto będzie nie spożywać kofeiny już od około 13:00-14:00. Pamiętaj, że nie zawsze jesteś w stanie “odczuć” jakość swojego snu, natomiast czynniki, takie jak kofeina, światło czy dźwięk mają na niego ogromny wpływ.
– Caffeine Effects on Sleep Taken 0, 3, or 6 Hours before Going to Bed (Artykuł, ENG)
https://jcsm.aasm.org/doi/10.5664/jcsm.3170
#sen #nauka #badania
5. Gdy przecieka rura, warto wezwać hydraulika. Gdy coś stuka w silniku samochodu, idziemy do mechanika. Gdy czujemy, że możemy poprawić coś w sferze naszej psychiki, warto udać się do psychoterapeuty. W tym odcinku podcastu znajdziesz rozmowę z dr n. med. Anetą Liberą – z zawodu psychologiem, psychoterapeutą, a przede wszystkim osobą, która za pośrednictwem swojej pracy pomaga ludziom poprawić jakość życia. Z rozmowy z Anetą dowiesz się jak wybrać dobrego psychoterapeutę, jakie są rodzaje i nurty psychoterapii, na co zwrócić uwagę podczas korzystania z usług psychoterapeuty, a przede wszystkim poznasz zagadnienie psychoterapii z punktu widzenia doświadczonego praktyka.
– Psychoterapia (cz. 1). Dr n. med. Aneta Libera [Podcast Na Zdrowie #021] (Podcast, PL)
#psychoterapia #psychiatria #psychologia
6. Sposób odżywiania w formie postów okresowych (ang. intermittent fasting) bywa utożsamiany z licznymi korzyściami zdrowotnymi. Badania naukowe nie wskazują jednak na to, by jedzenie przez tylko np. 6 godzin w ciągu doby było jakkolwiek zbawienne dla zdrowia. Nie jest szkodliwe, ale nie przynosi też znaczących korzyści. Podobnie jest z postami 1-dniowymi. Tego typu krótkie posty mogą być przydatne pod kątem zaoszczędzenia czasu lub do zwiększenia deficytu kalorycznego przy odchudzaniu. Większość prozdrowotnych korzyści związanych z postami wynika właśnie z deficytu kalorycznego i to właśnie on powinien być priorytetem, jeśli myślimy o zdrowiu. Pewne korzyści możemy odnieść też z długich postów, trwających co najmniej 2-3 dni. Do takich natomiast warto jest się przygotować i najpierw sprawdzić reakcję swojego organizmu przy krótszym niejedzeniu.
– POSTY dłuższe i krótsze i ich wpływ na zdrowie. INTERMITTENT FASTING (Film/audio, PL)
#żywienie #post #intermittentfasting
7. Większość osób słyszała już o niepokojącym doniesieniu, iż w wodzie oraz pożywieniu znajdują się mikro i nano cząsteczki plastiku. Istnieją doniesienia wskazujące, iż ten plastik może powodować szkody fizjologiczne u organizmów wodnych. Warto mieć na uwadze, że większość rodzajów plastiku (polimerów) jest dla organizmu człowieka obojętna i nie wchłania się, zostaje wydalona w niezmienionej formie. To, co jest nadal trudne do oceny to wpływ nanocząsteczek na organizm człowieka – ten bowiem nie jest jeszcze dobrze zbadany. Czy możemy coś z tym zrobić? Niewiele. Problem jest globalny i produkty eko/bio/filtrowane nie są wcale pozbawione cząsteczek plastiku. Dbajmy o ogólne zdrowie, ponieważ zdrowy organizm zawsze jest w stanie skuteczniej radzić sobie ze wszelkimi zagrożeniami.
– Jemy żywność z plastikiem! Jest on w owocach, mięsie i żywności dla niemowląt. Co nam grozi? (Film/audio, PL)
#jedzenie #plastik #zdrowie
8. Doba ma 24 godziny dla każdego. Jak zrobić, aby mieć więcej czasu na czynności, które chcesz wykonywać? Nie da się rozciągnąć doby i zdecydowanie nie warto ucinać czasu potrzebnego na sen lub ćwiczenia fizyczne. Możesz natomiast “przechwycić” te części dnia, w których czas jest marnowany. Jedną z ciekawszych metod, aby to zrobić, jest prowadzenie dzienniczka czasu, w którym dzielimy dobę na okresy 15-minutowe (lub 30 minutowe, ale jest to mniej precyzyjne) i zapisujemy, co w każdym 15-minutowym bloku robiliśmy. Chodzi tu o główną czynność, wykonywaną w tym kwadransie. Jest to dość męczące i zwykle robi się takie zapiski nie dłużej, niż przez kilka dni. Efekt jednak będzie podwójny i pojawi się od razu – samo monitorowanie czasu sprawi, że będziemy o wiele bardziej uważni na to, w jaki sposób go wykorzystujemy. Może okazać się na przykład, że całe 45 minut zmarnowaliśmy na przeglądaniu tablicy mediów społecznościowych, zupełnie nie zdając sobie z tego sprawy. Drugim efektem jest faktyczne zauważenie, na co w ciągu domy poświęcamy czas. Jeśli znajdziesz tam czynności, których nie chcesz wykonywać (np. oglądanie śmiesznych kotków na YouTube), to będzie to pierwszy krok ku ograniczeniu tej aktywności.
– Wskazówka/inspiracja
#praca #produktywność #czas
9. Lubisz rzucać mięsem? Szczególnie czerwonym mięsem, prosto na talerz, a następnie do żołądka? Zapewne słyszałeś/-aś już o tym, że “czerwone, przetworzone mięso jest potencjalnym czynnikiem rakotwórczym”. W badaniach naukowych dosłownie wrze od różnorodnych doniesień dotyczących mięsa oraz jego wpływu na organizm człowieka. Wiele badań wskazuje, iż mięso samo w sobie (nawet czerwone i przetworzone) nie jest szkodliwe, wskazując na fakt, iż po prostu jego spożycie koreluje z różnymi niekorzystnymi dla zdrowia nawykami (np. spożywaniem alkoholu czy słodyczy). Na ten moment trudno jest ocenić w 100-procentach rzetelnie, czy czerwone mięso jest jakkolwiek szkodliwe. Poszczególne badania negują jego negatywny wpływ np. na pogorszenie gospodarki insulinowej czy ryzyko chorób serca. Najbardziej rozsądne wydaje się spożywanie mięsa w umiarkowanych ilościach (kilogram dziennie to może być nieco za dużo :-)) oraz regularne spożywanie warzyw, owoców, pestek, orzechów, kaszy czy nasion.
– Deeper Dive: Does red meat worsen glycemic control and inflammation? (Artykuł, ENG)
#mięso #dieta #jedzenie
10. Nosisz w portfelu prawo jazdy, dowód osobisty i inne ważne dokumenty? W przypadku zgubienia takiego portfela narażasz się na konieczność zastrzegania i wyrabiania na nowo znacznej liczby dokumentów i kart, a zauważ, że często nawet nie pamiętasz, jakie dokładnie karty i dokumenty nosisz w portfelu. Rozwiązaniem na to jest… drugi portfel, w którym możesz trzymać tylko gotówkę i np. kartę płatniczą. Ten drugi portfel zabieraj ze sobą wszędzie tam, gdzie nie będziesz mieć konieczności korzystania z głównych dokumentów.
– Wskazówka/inspiracja
#bezpieczeństwo #jakośćżycia #lifehack
Co najbardziej Ci się spodobało? Daj znać, odpowiadając na ten e-mail lub w komentarzu. Przekręcenie kalejdoskopu zajmie mi chwilę. Kolejny numer newslettera przeczytasz już za 2 tygodnie. Pamiętaj, aby zaprosić swoich znajomych do zapisania się na stronie: https://sebastianchudziak.pl/kalejdoskop 🙂
Zachęcam do słuchania mojego podcastu “Podcast Na Zdrowie”: https://sebastianchudziak.pl/nazdrowie/
… oraz śledzenia moich kanałów na YouTube: https://www.youtube.com/c/SebastianChudziak/
https://www.youtube.com/channel/UCWGDvxGuPUH6UCN-GYjgTOw
Sprawdź też wpisy na mojej stronie: https://sebastianchudziak.pl/wszystkie-wpisy/
Jeśli chcesz pomóc w rozwoju Newslettera i otrzymywać jeszcze lepsze treści, wypełnij proszę tę ankietę: https://forms.gle/ZK5Bf2jZoCXjMtaK7
Pozdrawiam,
Sebastian
Zapisz się:
Jeśli formularz nie jest dostępny lub nie działa, wyłącz dodatki blokujące reklamy/skrypty. Na tej stronie niemal w ogóle nie ma reklam 🙂