Kalejdoskop to newsletter wysyłany w pierwszą niedzielę miesiąca. Zawiera streszczenia artykułów/filmów/badań/nagrań z zakresu funkcjonowania człowieka, zdrowia, aktywności fizycznej, produktywności, rozwoju, psychologii oraz przydatne aplikacje, ciekawostki i wskazówki.
Cześć!
To pierwszy nieco inny Kalejdoskop. Do tej pory aż 120 jego numerów miało co do zasady tę samą strukturę i te same zasady. 10 wpisów o różnorodnej tematyce, bez segregowania ich, zwykle dość podobnych do siebie. Teraz to się zmienia. Oczywiście dzisiejsza wersja nie jest ostateczna i na łamach najbliższych numerów będzie ulegała dalszym (mam nadzieję, że pozytywnym) zmianom. Dziś wprowadzam kategorie, które będą różnić się w poszczególnych newsletterach. Możesz dać znać w odpowiedzi na maila co sądzisz o “nowej wersji” Kalejdoskopu, a ja nie przedłużam i życzę miłego czytania, oglądania i słuchania 😉
Pamiętaj, że następny Kalejdoskop otrzymasz w pierwszą niedzielę lipca.
→ Zdrowie, trening, odżywianie
1. Ciepło, zielono, aż chce się wyjść na trawę lub do lasu. Jest tylko jeden problem i zdecydowanie nie jest nim słońce. Są nim kleszcze. Małe pajęczaki, przez które obawiamy się tego, co dla nas bardzo korzystne – bezpośredniego kontaktu z naturą. Nie powinniśmy ich bagatelizować. Przenoszą one poważne choroby, takie jak borelioza. Warto zaopatrzyć się w środki chemiczne przeciwko nim i używać ich, kiedy będziemy wychodzić w zieleń. Popularny i skuteczny jest DEET, jednak istnieją przesłanki o możliwych niebezpieczeństwach jego stosowania dla układu nerwowego. Istnieją także środki reklamowane jako “naturalne”, jednak nie są one zazwyczaj skuteczne. Warto natomiast przetestować 2 preparaty, które działają i generalnie nie mają skutków ubocznych: ikarydyna oraz permetryna. Jeśli chcesz wydać trochę więcej, możesz też spróbować odstraszacza ultradźwiękowego, takiego jak Tickless.
– Jak uniknąć kleszczy i nie złapać boreliozy? Najlepsze sposoby (Audio/video, PL)
#kleszcze #zdrowie #borelioza
2. Mikrobiom jelit ma ogromne znaczenie dla funkcjonowania całego organizmu. Istnieją dowody naukowe na jego powiązania ze zdrowiem psychicznym, zmianą masy ciała, a nawet sposobem zachowania – i nie jest to tylko korelacja, ale bezpośrednio udokumentowany wpływ. Przykładem może być przeszczep kału (jakkolwiek obrzydliwie to nie brzmi), który bezpośrednio prowadzi do np. innego zachowania czy zmiany w zdrowiu psychicznym. Artykuł z linku poniżej omawia wyniki meta-analizy, według której suplementacja (i na szczęście tylko ona) probiotykami i synbiotykami może pomagać w zwalczaniu otyłości. Badanych było ponad 12 tys. osób i wyniki po kilku-kilkudziesięciu tygodniach pokazały niewielkie, ale istotne statystycznie zmiany w składzie ciała i redukcji masy tłuszczu.
– Probiotics and synbiotics have antiobesity effects (Artykuł, ENG)
https://examine.com/research-feed/study/9yWDJ1
#probiotyki #mikrobiom #odchudzanie
3. Generator diet/posiłków w dość zaawansowanej formie i bez znaczących ograniczeń. Możesz wpisać wartość kaloryczną (np. 4000 kcal) i podać w ilu posiłkach ma przygotować dietę na cały dzień. Jeśli coś nie pasuje, możesz to wymienić. Dieta może być standardowa, wegetariańska, paleo czy jeszcze inna – według Twoich upodobań. Narzędzie może służyć także jako podpowiadacz konkretnych, pojedynczych posiłków do przygotowania, gdy poszukujesz inspiracji.
– Eat This Much (Aplikacja, ENG)
#dieta #odżywianie #generator
4. Idzie lato, robi się ciepło. Co więcej, jako czytelnik/czytelniczka newslettera o takiej tematyce, jest duża szansa, że jesteś osobą aktywną fizycznie. W związku z tym możesz mieć zwiększone zapotrzebowanie na nawadnianie organizmu. Ten proces, jak się okazuje, nie jest aż taki prosty, jak mogłoby się wydawać. Nie wystarczy bowiem “tylko pić wodę”. Należy sprawić, aby płyn przedostał się do naszych komórek, a nie tylko “przeleciał” przez organizm. Istotne tutaj może być połączenie wody z węglowodanami oraz elektrolitami – takimi jak sód. Dlatego oprócz regularnego spożywania wody, jeśli masz zwiększone wydalanie potu, rozważ spożywanie izotoników, soków owocowych, czy piwa 0%. Pamiętaj, że te produkty mają w swoim składzie węglowodany, a więc i kalorie – dlatego dostosuj ich spożycie do swojej aktywności fizycznej. Warto wiedzieć także, że przez nieodpowiednie nawodnienie możesz czuć brak energii, senność i zmęczenie. To jeden z wielu powodów, dlaczego należy regularnie uzupełniać płyny.
– Myślisz, że dobrze się nawadniasz? Najpierw obejrzyj ten film (Audio/video, PL)
#nawodnienie #odżywianie #ciekawostki
5. Zimny prysznic po ciężkim treningu? Niewątpliwie jest przyjemny, ale może zmniejszać efekty wzrostu mięśni i ich siły (która wiąże się z wielkością). Na szczęście efekt ten nie jest bardzo silny – niemniej jednak warto na niego uważać, szczególnie, jeśli naszym celem jest poprawa sylwetki. W ogromnym uproszczeniu – trening powoduje różne mechanizmy stresowe (takie jak stan zapalny) i te mechanizmy są jednym z powodów do dalszych wzrostów. Jeśli te mechanizmy stresowe złagodzimy, poprawimy regenerację, zmniejszymy bolesność, ale także zmniejszymy w jakimś stopniu adaptację do treningu. Efekt ten może być wykorzystywany także w sposób pozytywny, np. gdy potrzebujemy wykonywać często treningi w celu poprawy techniki/wytrzymałości – wtedy taka forma regeneracji może okazać się korzystna.
– Cold water immersion reduces muscle growth during resistance training (Artykuł, ENG)
https://examine.com/research-feed/study/0mjwe9
#siła #zimnyprysznic #mięśnie
6. Łydki to dość specyficzne mięśnie. Ich wygląd w dużej mierze zależy od genetyki (długiego lub krótkiego przyczepu), a niektórzy mimo prób, nie są w stanie pozbyć się “chudych nóżek”. Oczywiście większość kobiet nie chce mieć masywnych łydek, ale zwykle nie jest tak prosto je powiększyć. Jeśli natomiast chcemy mieć większe łydki, powinniśmy przede wszystkim traktować je poważnie i ćwiczyć je poważnie – a nie np. dokładać na nie 2 serie na koniec treningu. Autor materiału pokazuje konkretne ćwiczenia na ich wzmocnienie i hipertrofię oraz omawia błędy. Najefektywniejsze są ćwiczenia stojąc, z wyprostowanym kolanem, choć jako dodatek warto użyć także ćwiczeń w zgięciu. Pamiętajmy, że silne i mobilne łydki to nie tylko wygląd, ale przede wszystkim wysoka sprawność fizyczna, trudniejsze męczenie się oraz zabezpieczenie stawów (kolan, bioder) przed ich degradacją.
– How To Grow Your Calves (Best Exercises & 10 Biggest Mistakes To Avoid) (Video, ENG)
#łydki #mięśnie #trening
7. Ciekawostka odnośnie diety ketogennej. Badania na myszach wskazują, że długotrwałe jej stosowanie może być niekorzystne, ale wystarczy raz na jakiś czas zrobić od niej przerwę, aby pozbyć się negatywnych skutków. Naukowcy w żadnym wypadku nie skreślają diety keto, a nawet wskazują, że ma ona pewne korzystne skutki. Należy tylko umiejętnie z niej korzystać.
– Dieta ketogeniczna może mieć niekorzystny wpływ na organizm (Artykuł, PL)
https://dzienniknaukowy.pl/aktualnosci/dieta-ketogeniczna-moze-miec-niekorzystny-wplyw-na-organizm
#keto #dieta #nauka
→ Psychologia, produktywność, prokrastynacja
1. 2 godziny dziennie to… 1 miesiąc w roku. Jeśli przez 2 godziny dziennie bezcelowo przeglądasz social-media, Twój rok ma 11 miesięcy. Autorka nagrania omawia problem uzależnienia od social-mediów – problem wielokrotnie poruszany już w Kalejdoskopie. Niestety jak widać, cały czas jest i będzie na niego zapotrzebowanie. Poza uświadomieniem sobie problemu należy podjąć szereg działań zmierzających do ograniczenia social-mediów. Może to być zainstalowanie lub uruchomienie (na wielu smartfonach są one dostępne) aplikacji do monitorowania/ograniczania czasu spędzanego przed ekranem. Warto robić to stopniowo, jeśli inaczej czujemy dyskomfort. Kolejna kwestia to obserwowanie tylko profili, które są dla nas korzystne i nie wzbudzają (nawet podświadomych) negatywnych emocji. Inaczej mówiąc – obserwujmy tylko to, co dla nas wartościowe. Przez pierwszą godzinę w ciągu dnia unikajmy social-mediów/newsów. Warto także obserwować reakcje swojego organizmu: czy doświadczamy FOMO oraz czy odczuwamy przez social-media skoki dopaminy.
Od siebie dodam, że wyjątkowo dobrze działa odinstalowanie aplikacji social-mediów i przeglądanie ich tylko przez przeglądarkę.
– How To Break Social Media Addiction & *ACTUALLY* Start Living (Audio/video, ENG)
Sprawdź także mój podcast o uzależnieniu od smartfona: https://sebastianchudziak.pl/jak-odstawic-smartfona-i-odciac-sie-od-uzaleznienia-od-niego/
#socialmedia #uzależnienie #smartfony
2. Dość szczegółowa analiza “Pokolenia TikToka”, czyli wielowątkowych zagrożeń wynikających z nadużywania ekranów, szczególnie przez dzieci. Problem jest poważny i jego skala jest ogromna. Co więcej, nie ma na ten problem łatwego rozwiązania. Jeśli jesteś rodzicem, reaguj jak najszybciej i nie ułatwiaj sobie życia dając dziecku tablet w postaci narzędzia do wyłączenia dziecka. To sprowadzi na Ciebie i dziecko kłopoty w najbliższej przyszłości. Jeśli nie masz dzieci, skup się na sobie. To, co działa silnie na dzieci, działa silnie również na Ciebie. Unikaj przebodźcowania, pozwól sobie czasem na nudę i spokój.
– Pokolenie TikToka (Video/audio, PL)
#socialmedia #smartfony #uzależnienie
→ Technologia, aplikacje, portale
1. Wpisz nazwę książki, która Ci się podoba, a otrzymasz rekomendacje, co na jej podstawie przeczytać następnego. Jeśli nie uda się nic znaleźć, to możesz przeglądać ciekawe/polecane propozycje książek na podstawie kategorii lub słów kluczowych. Jeśli lubisz – portal zawiera też wyszukiwarkę cytatów.
– What Should I Read Next? (Strona WWW, ENG)
https://www.whatshouldireadnext.com
#książki #czytanie #cytaty
2. Chcesz wziąć się za pisanie, ale co chwilę się rozpraszasz? Nie ma problemu! Ta aplikacja pozwala na pisanie tekstu bez rozproszeń, na wielkim białym polu. Jeśli pomyślisz czym to różni się od trybu pełnoekranowego w Wordzie, to… wiedz, że jeśli przestaniesz pisać, cały Twój tekst przepadnie. Możesz podać długość sesji i po kliknięciu na start, zaczynasz pisać. W sytuacji kryzysowej (np. telefon od mamy) możesz szybko zachować tekst klikając Ctrl+A, Ctrl+C.
– The Most Dangerous Writing App (Aplikacja, ENG)
https://www.squibler.io/dangerous-writing-prompt-app
#pisanie #skupienie #rozproszenie
3. Nie masz TV, nie korzystasz z platform filmowych, a chcesz czasem obejrzeć jakiś ciekawy dokument? Na YT znajdziesz ich trochę, ale zdecydowanie nie wszystkie. Na poniższej stronie znajdziesz duży zbiór dokumentów posegregowanych na kategorie. Oglądanie takich filmów to także opcja na szlifowanie słuchanego języka angielskiego.
– IHaveNoTV (Strona WWW, ENG)
#film #dokument #wiedza
4. Chcesz się skupić i popracować, ale jak zwykle nie wychodzi? Jedną z metod jest umówienie się z kimś i wspólna praca – ale każdy nad swoim projektem. Stwarza to swego rodzaju presję i zmniejsza szanse na to, że rozproszysz się i zaczniesz po chwili przeglądać social-media. Portal FocusMate pozwala umawiać się z różnymi ludźmi ze świata na wspólne sesje pracy. Co więcej, wersja darmowa pozwala na 3 takie sesje w tygodniu bez żadnych dodatkowych opłat i wymogów.
– FocusMate (Aplikacja, ENG)
#praca #produktywność #skupienie
5. Agregator zbiorów treści, które ciężko znaleźć w dzisiejszym internecie. Znajdziemy w nim linki do treści, którymi niechętnie dzielą się popularne wyszukiwarki. Są to np. sprawdzone blokery reklam, narzędzia do pobierania plików, portale z darmowymi filmami, książkami, muzyką czy grami, a także zbiory przydatnych narzędzi (np. do prywatności, edytowania video, edukacji).
– FMHY freemediaheckyeah (Agregator, ENG)
#zbiory #internet #dane
6. Internet zmienia się. Jest on dziś zdecydowanie inny od tego, jaki pamiętamy z czasów np. 2000-2010. Choć ma teraz naprawdę wiele zalet, to jednocześnie powstaje w nim wiele problemów. Aktualnie jednym z problemów jest wyszukiwanie informacji. Google nie jest już tak niezawodne jak było jeszcze kiedyś. Często trafiamy na treści reklamowe lub stworzone tylko do “nabijania wyświetleń”, a nie wnoszące merytoryki. Trzeba więc nauczyć się wyszukiwać informacje w inny sposób. Autor artykułu dość krótko omawia ten temat podając swoje sposoby na wyszukiwanie informacji. Jednym z nich jest Perplexity, który zamieszczałem w Kalejdoskopie jakiś czas temu.
– How I search in 2024 (Artykuł, ENG)
https://newsletter.vickiboykis.com/archive/how-i-search-in-2024
Warto obejrzeć także nieco techniczne video od Mateusza Chroboka, który omawia problem z dzisiejszym internetem i pokazuje, w jaki sposób można “zatruć dane”. Ostatnio w Google (chyba tylko w USA) pojawiały się przypadki bardzo kontrowersyjnych wyników wyszukiwania, w związku z niezbyt udanym wprowadzeniem AI.
– Czy to koniec internetu jaki znamy? (Audio/video, PL)
#internet #wyszukiwanie #ai
→ Złote Myśli, inspiracje, lifehacki, wskazówki
— Stwórz sobie “dziennik zmian” i zapisuj w nim, co byś zmienił(a), aby było lepiej. Może to być forma pojedynczych wpisów codziennie wieczorem.
— Muzyka to potężne narzędzie do regulowania stanu emocjonalnego. Jeśli potraktujesz ją poważnie, możesz zyskać bardzo wiele.
— Dyscyplina rozwiązuje większość problemów.
Co najbardziej Ci się spodobało? Daj znać, odpowiadając na ten e-mail lub w komentarzu. Przekręcenie kalejdoskopu zajmie mi chwilę. Kolejny numer newslettera przeczytasz w pierwszą niedzielę kolejnego miesiąca. Pamiętaj, aby zaprosić swoich znajomych do zapisania się na stronie: https://sebastianchudziak.pl/kalejdoskop 🙂
Zachęcam do słuchania mojego podcastu “Podcast Na Zdrowie”: https://sebastianchudziak.pl/nazdrowie/
… oraz śledzenia moich kanałów na YouTube: https://www.youtube.com/c/SebastianChudziak/
https://www.youtube.com/channel/UCWGDvxGuPUH6UCN-GYjgTOw
Archiwum Newslettera jest dostępne na stronie https://sebastianchudziak.pl/kalejdoskop/
Jeśli chcesz pomóc w rozwoju Newslettera i otrzymywać jeszcze lepsze treści, wypełnij proszę tę ankietę: https://forms.gle/ZK5Bf2jZoCXjMtaK7
Pozdrawiam,
Sebastian
Zapisz się:
Jeśli formularz nie jest dostępny lub nie działa, wyłącz dodatki blokujące reklamy/skrypty. Na tej stronie niemal w ogóle nie ma reklam 🙂