Newsletter kalejdoskop

Kalejdoskop to newsletter wysyłany co 2 tygodnie. Zawiera streszczenia artykułów/filmów/badań/nagrań z zakresu funkcjonowania człowieka, zdrowia, aktywności fizycznej, produktywności, rozwoju, psychologii oraz przydatne aplikacje, ciekawostki i wskazówki.


Cześć! 

Zazwyczaj mamy co najmniej 2 opcje. Co najmniej, bo zwykle jest ich o wiele więcej, lecz skupiamy się najbardziej na dwóch przeciwstawnych. Jest grudzień, więc dzień jest krótki i mało słoneczny. Możemy albo na to narzekać, albo zrobić wszystko co możliwe, aby korzystać z dnia takiego, jaki jest. W tym przypadku decyzja należy do Ciebie. Zwróć uwagę, że podobne sytuacje zdarzają się w życiu codziennym. Często nie mamy na coś wpływu, nie akceptujemy tego i z tego powodu czujemy się gorzej. Akceptacja może jednak sprawić, że poczujemy się lepiej. Pomyśl o tym, bo świadomość jest podstawą zmian. A co do świadomości, to dużą rolę w jej poprawie stanowi edukacja, czyli zdobywanie wiedzy. I w tym, mam nadzieję, pomoże Ci kolejne, już 109 wydanie Kalejdoskopu. Miłego czytania! 🙂

1. Media. Korzystamy z nich wszyscy, często codziennie. Wiemy doskonale, jakie mają minusy i być może nawet do tych wad się przyzwyczailiśmy. W dzisiejszych czasach najpowszechniejszym medium pozostaje (generalnie) internet oraz w dalszej kolejności telewizja, radio i prasa papierowa. Weźmy za przykład internet: dostępna jest ogromna liczba stron internetowych, wśród których znajdziemy mniej lub bardziej rzetelne, mniej lub bardziej sprzyjające jakiejś stronie, partii, idei. Media mają plusy, ale łatwiej jest wymienić ich minusy: głównym minusem jest kwestia pieniędzy (chęć zdobycia ich jak najwięcej, niekiedy za wszelką cenę). Tutaj winę ponosimy jednak pośrednio wszyscy, ponieważ przyzwyczailiśmy się do treści darmowych. Jeśli jednak otrzymujemy coś za darmo, to my stajemy się produktem. Nie powinniśmy więc oczekiwać, że dostaniemy rzetelne, nie nacechowane ideologicznie informacje tylko z “dobrej woli”. Warto natomiast wspierać rzetelnych twórców, jeśli mamy taką wolę i możliwość. Materiał z poniższego linku choć długi, to zdecydowanie warty wysłuchania.

– Dlaczego media nie działają tak, jak powinny? (Audio, PL)

#media #informacje #internet

2. Dobra sylwetka to nie tylko kwestia wizualna, ale także kwestia zdrowia. Warto, niezależnie czy cenisz to ze względów wizualnych czy nie, zadbać o dobrą sylwetkę. Kojarzysz zapewne, że aby budować mięśnie potrzebujesz nadwyżki kalorycznej, a aby redukować tłuszcz, potrzebujesz deficytu. Pamiętaj jednak, że to 2 oddzielne procesy i istnieje jeszcze coś pomiędzy, tzw. rekompozycja. Mówiąc inaczej, możesz redukować tkankę tłuszczową nawet na niewielkiej nadwyżce energetycznej lub budować mięśnie na małym deficycie. Najlepiej jest trzymać się mniej więcej zapotrzebowania zerowego lub bardzo niewielkiej nadwyżki i skupić się na porządnym treningu, zorganizowanym i zdrowym odżywianiu oraz jak najlepszych nawykach związanych ze zdrowiem (sen, brak używek itp.). Dzięki temu nie musisz “bawić się” w okresy budowania i redukcji, ale możesz mimo tego poprawiać swoją sylwetkę.

– Jak Jednocześnie Budować Mięśnie i Spalać Tłuszcz? | Rekompozycja WYJAŚNIONA! (Film/audio, PL)

#rekompozycja #sylwetka #kulturystyka

3. Badanie wykazało, że ultraprzetworzona żywność (UPŻ), taka jak słodycze, lody, chipsy, gotowe posiłki, słodzone napoje, czy niektóre przetworzone mięsa, może być równie uzależniająca jak palenie, picie alkoholu czy hazard. UPŻ wiąże się z podwyższonym ryzykiem raka, otyłości i chorób serca. Analiza danych z 36 krajów ujawniła, że około 14% dorosłych i 12% dzieci może być uzależnionych od UPŻ. Skutki spożywania tych produktów na mózg są podobne do nikotyny i alkoholu, prowadząc do kompulsywnego jedzenia i objawów odstawienia. Autorzy sugerują oznaczanie UPŻ jako uzależniającej, aby pomóc konsumentom w dokonywaniu zdrowszych wyborów.

– Przetworzona żywność jest jak narkotyk (Artykuł, PL)

https://dzienniknaukowy.pl/aktualnosci/przetworzona-zywnosc-jest-jak-narkotyk

#fastfood #jedzenie #badania

4. Nie oszczędzamy, ale wydajemy. Statystyki UE pokazują, iż w 2022 roku ludzie odłożyli średnio 12,7% swoich przychodów. Najwięcej oszczędzili w Niemczech, Holandii i Luksemburgu. Najmniej natomiast w Grecji i Polsce – to jedyne 2 kraje, gdzie ludzie średnio wydali więcej niż zarobili, a więc zmniejszyły się ich oszczędności.

Wnioski: jesteśmy w tyle, jeśli chodzi o oszczędzanie. I oczywiście możemy to argumentować niższymi zarobkami niż w krajach z czołówki, ale w rankingu przed nami są także kraje o średnio niższych zarobkach w stosunku do kosztów życia. Tym samym kontynuacja wniosku to: potrzebujemy większej wiedzy i świadomości finansowej.

– Household saving: one eighth of disposable income in 2022 (Artykuł, ENG)

https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-eurostat-news/w/ddn-20231122-1

Sprawdź także mój podcast o finansach osobistych: https://sebastianchudziak.pl/pnz24/

#finanse #oszczędzanie #polska

5. Uczmy się korzystania z narzędzi nowej epoki. Jeśli się tego skutecznie nauczymy, szybko wyprzedzimy tych, którzy tego zaniechali. W materiale z linku poniżej znajdziesz rozmowę dotyczącą wykorzystywania AI w jak najskuteczniejszy sposób. Technologia taka jak ChatGPT może pomóc w czynnościach codziennych, nawet takich, jak przygotowywanie posiłków. Możemy użyć go do uczenia się np. negocjacji, skutecznej komunikacji, tworzenia notatek, a nawet grania w gry. Zasadniczo liczba pomysłów, jak możemy używać w tej chwili AI jest niemal nieograniczona.

– AI w praktyce – jak efektywnie wykorzystać technologię GPT w codziennym życiu i w pracy (Rozmowa/audio, PL)

#chatgpt #ai #edukacja

6. Jeśli używamy ChataGPT lub innego narzędzia, to róbmy to w jak najskuteczniejszy sposób. Oto lista zasad, których warto przestrzegać podczas rozmawiania z AI:

• Przydziel konkretną rolę (np. wciel się w profesora, działaj jak specjalista od…)

• Podaj tylko jedno konkretne zadanie

• Udoskonalaj prompty (zapytania, instrukcje), modyfikuj je zależnie od poprzednich odpowiedzi

• Podaj kontekst, np. poprzez przykład kogoś lub czegoś

• Podziel pożądane wyniki na serię kroków

• Poproś ChatGPT o radę, jak lepiej wydawać mu instrukcje, np. pytaj jakich szczegółów potrzebuje aby uzyskać pożądany wynik

• Stosuj wyraźne, precyzyjne instrukcje i opisz swoje oczekiwania

• Jeśli nie uzyskujesz oczekiwanej odpowiedzi, użyj synonimów

• Różne czasowniki mogą dać różne wyniki

• Bądź uprzejmy i bezpośredni

• Jeśli jest taka potrzeba, poproś ChatGPT o zmianę poziomu czytania/tonu tekstu, który pisze

• Podaj określoną strukturę i zarys, pamiętaj o szczegółowości instrukcji – dzięki temu uzyskasz dłuższy i lepszej jakości tekst odpowiedzi

– Oto 12 sposobów na pisanie skuteczniejszych komend dla ChatGPT (Artykuł, ENG)

https://www.businessinsider.com/how-to-use-get-better-chatgpt-ai-prompt-guide?IR=T

#ai #chatgpt #komunikacja

7. Bezpieczeństwo osobiste jest ważne. Zawiera się w tym także bezpieczeństwo finansowe. Najczęściej skupiamy się na podstawach (jak np. oszczędzanie, zarabianie więcej), a często zapominamy o równie istotnych kwestiach (jak np. zabezpieczenie się przed zostaniem ofiarą oszustwa). Jednym z popularnych oszustw jest np. branie kredytów na cudze dane czy podszywanie się pod inną osobę u notariusza w celu uzyskania korzyści majątkowej. W ostatnim czasie pojawiła się oficjalna opcja “zastrzegania numeru PESEL”, dzięki czemu “blokujemy” swoje dane przed ich użyciem. Oczywiście zdaję sobie sprawę z bezsensu całego zjawiska (to instytucje powinny nas odpowiednio weryfikować, a nie my się chronić), jednak skoro pojawiła się taka opcja, warto o niej wiedzieć i z niej skorzystać.

– Zastrzeganie numeru PESEL. Jak to działa? (Artykuł, PL)

#bezpieczeństwo #pesel #finanse

8. Masz 2, ale raczej nie chcesz stracić ani jednego. Codziennie wykorzystujesz obydwa, prawdopodobnie nawet teraz. Mam na myśli Twoje oczy, albo bardziej precyzyjnie: narząd wzroku. Z czasem, wraz z biegiem lat widzenie pogarsza się. Jest jednak metoda, aby temu zapobiegać. Są to regularne ćwiczenia oczu. Oczywiście wykonując je nie da się całkowicie zapobiec postępowi wad wzroku ani skorygować istniejących już wad (a przynajmniej nie ma na to solidnych, naukowych dowodów*), jednak wiele osób bardzo ceni sobie i chwali takie ćwiczenia. Przynoszą one ulgę w zmęczeniu oraz mogą dość skutecznie poprawiać akomodację. Jak takie ćwiczenia wykonywać? Wykonując dowolne ruchy gałek ocznych w pełnych zakresach oraz skupiając wzrok na czymś bardzo bliskim i bardzo dalekim naprzemiennie. Opcji jest wiele i wystarczy w wyszukiwarkę internetową wpisać “eye exercises” lub podobne hasło. Kluczem jest jednak ich regularne wykonywanie, a ten punkt newslettera jest właśnie po to, aby Ci o tym przypomnieć.

* brak dowodów działania nie oznacza, że to nie działa, ale że nie udało się zaobserwować efektów. W przypadku ćwiczeń oczu jest to wieloletni proces, bardzo trudny do zbadania metodą naukową. Co do zasady nie ma żadnych przeciwwskazań, a istnieją potencjalne korzyści, dlatego warto.

– Wskazówka/informacja, bez linku

#oczy #wzrok #ćwiczenia

9. Z dużym prawdopodobieństwem znasz to ustawienie, ale może z jakiegoś powodu z niego nie korzystasz. Pracując z plikami na komputerze domyślnie są one posortowane alfabetycznie. To jednak, szczególnie w pracy na dużej ilości plików nie zawsze jest dobrym pomysłem. Szczególnie, gdy zdarza się nam pracować na plikach o “losowej” lub niezrozumiałej nazwie. Warto dlatego użyć opcji sortowania w folderach, która nazywa się “data ostatniej modyfikacji”. Dzięki temu na samej górze pojawiają się pliki używane ostatnio. To sortowanie może być używane w różnych systemach operacyjnych i może nosić w nich nieco inną nazwę.

– Wskazówka/lifehack, bez linku

#pliki #foldery #lifehack

10. Jeśli pijesz czasem herbatę, zapewne albo używasz takiej w saszetkach (saszetki to często niższa jakość i mniejsze możliwości dozowania/kombinacji), albo używasz zaparzacza, do którego wsypujesz susz. Jest jednak jeszcze inna opcja: użycie bombilli, którą pije się yerba mate. Możesz jej użyć (nie jest to prawnie zakazane!) także do zwykłej herbaty i pić sam napar bez fusów. Według mnie najlepiej sprawdza się bombilla z podwójnym filtrem (sprężynka z kulką na końcu).

– Wskazówka/lifehack, bez linku

#herbata #yerba #lifehack

Złota Myśl Na Dziś: Produktywność to nie ilość godzin pracy, ale ilość pracy w godzinach

PS: 1 z dzisiejszych punktów został stworzony przez ChatGPT. Zgadniesz który?

Co najbardziej Ci się spodobało? Daj znać, odpowiadając na ten e-mail lub w komentarzu.  Przekręcenie kalejdoskopu zajmie mi chwilę. Kolejny numer newslettera przeczytasz już za 2 tygodnie. Pamiętaj, aby zaprosić swoich znajomych do zapisania się na stronie: https://sebastianchudziak.pl/kalejdoskop 🙂

Zachęcam do słuchania mojego podcastu “Podcast Na Zdrowie”: https://sebastianchudziak.pl/nazdrowie/

… oraz śledzenia moich kanałów na YouTube: https://www.youtube.com/c/SebastianChudziak/

https://www.youtube.com/channel/UCWGDvxGuPUH6UCN-GYjgTOw

Archiwum Newslettera jest dostępne na stronie https://sebastianchudziak.pl/kalejdoskop/

Jeśli chcesz pomóc w rozwoju Newslettera i otrzymywać jeszcze lepsze treści, wypełnij proszę tę ankietę: https://forms.gle/ZK5Bf2jZoCXjMtaK7 

Pozdrawiam, 

Sebastian



Zapisz się:

Jeśli formularz nie jest dostępny lub nie działa, wyłącz dodatki blokujące reklamy/skrypty. Na tej stronie niemal w ogóle nie ma reklam 🙂