Kalejdoskop to newsletter wysyłany w pierwszą niedzielę miesiąca. Zawiera streszczenia artykułów/filmów/badań/nagrań z zakresu funkcjonowania człowieka, zdrowia, aktywności fizycznej, produktywności, rozwoju, psychologii oraz przydatne aplikacje, ciekawostki i wskazówki.
Cześć!
Jakoś te wakacje szybko zleciały 😉 Choć przyznam się, że ja nie odczułem, aby miesiące wakacyjne się już skończyły. To chyba przez nadal panujące upały. Mam nadzieję, że cały czas pilnujesz dobrego nawadniania się i spożywania elektrolitów. Gdy czytasz ten Newsletter, ja być może właśnie biegnę w Barbarian Race (9:30 do około 11:00). Pozdrawiam z miejscowości Wisła i życzę przyjemnego czytania! 🙂
→ Zdrowie, trening, odżywianie
1. Aktywność fizyczna jest bezwzględnie potrzebna dla zachowania dobrego zdrowia. Czy tego chcesz, czy nie, czy to lubisz, czy nie – badania nie pozostawiają złudzeń. Trzeba regularnie, chociażby lekko ćwiczyć, aby zachować dobre zdrowie fizyczne oraz przede wszystkim – psychiczne. Autor materiału krótko i konkretnie omawia metaanalizy wskazujące, jak duże różnice są pomiędzy ludźmi niećwiczącymi, a ćwiczącymi choć trochę. Co ważne, nie musisz ćwiczyć ciężko, jeśli tego nie chcesz. Wystarczy umiarkowany ruch, aby odnieść korzyści zdrowotne.
– Zaskakujące Rezultaty Wysiłku Fizycznego (Film/audio, PL)
#trening #ćwiczenia #zdrowie
2. Cardio czy trening siłowy, co lepsze? Każdy rodzaj treningu ma plusy i minusy, ale najlepsze wyniki wydaje się mieć połączenie ich obu. Przykładem może być badanie omówione pod linkiem poniżej: kobiety z nadwagą uczestniczyły w ćwiczeniach, podzielone zostały na 3 grupy: siłowe, cardio, mieszane (+ kontrolna). Co do zasady najlepsze wyniki (skład ciała, wyniki sprawnościowe, nastrój, odczuwana jakość życia, jakość snu…) były najlepsze w przypadku ćwiczeń kombinowanych.
– Resistance exercise or aerobic exercise? Why not both? (Artykuł, ENG)
https://examine.com/research-feed/study/0XxJb0
#trening #ćwiczenia #zdrowie
3. Ból w kolanie nie musi wcale oznaczać, że problem jest z kolanem. Kolano może być całkowicie zdrowe. Podobnie, ból łokcia nie musi oznaczać problemu z łokciem, ale z zupełnie innym miejscem. Mowa tu oczywiście o wszystkich stawach, w tym o kręgosłupie. Piszę o tym, ponieważ wielu moich podopiecznych nieraz bardzo zdziwiło się, gdy na np. bolące kolano zalecałem ćwiczenia bioder albo rozciąganie/wzmacnianie mięśnia czworogłowego uda.
O co więc chodzi? W ogromnym uproszczeniu, mięśnie mogą być nadmiernie słabe, nadmiernie spięte lub może zachodzić między nimi nierównomierne napięcie (względem pożądanego), tzw. dysbalans strukturalny. Powoduje to, że staw (obok mięśnia lub jeszcze dalszy) nie zachowuje się prawidłowo i tkanki podczas przemieszczania się kolidują (to powoduje ból). Tym samym to nie staw jest “zepsuty”, ale inne rejony ciała.
Co możemy z tym zrobić? Unikajmy pozycji, które przeciążają nas jednostronnie. Regularnie się rozciągajmy. Jeśli to niewiele daje, udajmy się do dobrego fizjoterapeuty.
– Wskazówka/informacja, bez linku
#fizjoterapia #ból #mięśnie
4. Konkretny, oparty na nauce poradnik wzmacniania mięśni… przedramion. Czyli mięśni bardzo często zaniedbanych, gdyż wiele osób twierdzi, że “zrobią się one przy okazji”, a jednocześnie przez słabe przedramiona nie są w stanie wykonać ciężkiego martwego ciągu czy wiosłowania. Te mięśnie w rzeczywistości są kluczowe (używamy ich ciągle, codziennie) i wymagają odpowiedniego podejścia do ich treningu.
– Build Your Forearms FASTER: The Most Detailed Guide on the Web (Video/audio, ENG)
#mięśnie #przedramiona #hipertrofia
5. “Usuwanie uszkodzonych elementów komórek jest niezbędne do utrzymania tkanek i narządów ciała w dobrym stanie.” Według doniesień naukowców, bardzo dużą rolę w tym mechanizmie odgrywa trening siłowy.
Artykuł z poniższego linku nie dostarcza wiele więcej informacji oprócz uszczegółowienia mechanizmu układu BAG3, którego słabe działanie powoduje różnorodne problemy zdrowotne. Pamiętajmy jednak, że trening siłowy to ogrom korzyści na różnorodnym tle: od ogólnego zachowania zdrowia i sprawności, przez zmniejszone ryzyko urazów i kontuzji, lepszą sylwetkę, aż po dłuższe życie z zachowaniem samodzielności.
– Trening siłowy aktywuje usuwanie odpadów komórkowych (Artykuł, PL)
https://dzienniknaukowy.pl/aktualnosci/trening-silowy-aktywuje-usuwanie-odpadow-komorkowych
#trening #siłownia #mięśnie
6. Zrób czasami eksperyment z odżywianiem. Na jakiś czas (np. na miesiąc) wyeliminuj jakiś składnik pokarmowy (np. nabiał, gluten, strączki, mięso, orzechy…) i zaobserwuj czy czujesz jakiekolwiek zmiany w funkcjonowaniu (lepsze samopoczucie, więcej energii, lepsza kondycja skóry, lepszy sen, mniej gazów, lepsze wypróżnianie…). Gdyby okazało się, że jest po czymś jakaś poprawa, ponów eksperyment jeszcze co najmniej 2 razy (aby uniknąć wpływu innych czynników). Jeśli okaże się, że jakiś składnik Ci szkodzi, warto (po konsultacji z dobrym dietetykiem) wyeliminować go całkowicie).
– Wskazówka/informacja, bez linku
#odżywianie #dieta #zdrowie
7. Akcesoria treningowe i sprzęt do ćwiczeń – przegląd i ocena. Dość prosty film pokazujący różnorodne akcesoria treningowe, ich zastosowanie i ogólną przydatność. Wszystkie z podzieleniem na kategorie – co jest wartościowe i przydatne, a na co nie warto wydawać pieniędzy.
– The Best & Worst Workout Equipment (Ranked) (Video, ENG)
#trening #ćwiczenia #akcesoria
→ Wiedza, ciekawostki, technologia
1. Jednym z najważniejszych elementów rzetelnej wiedzy naukowej, jest możliwość replikowania wyników danego badania. Oznacza to, że nigdy nie powinniśmy wyciągać wniosków na podstawie tylko jednego badania. Dopiero gdy kilkukrotnie uda się coś powtórzyć i uzyskać podobne wyniki, możemy przekonywać się co do danego twierdzenia. Artykuł z poniższego linku przytacza fragmenty wypowiedzi naukowca, który… narzeka na naukę i innych naukowców, ale w sposób taki, że trudno się z nim w tym nie zgodzić. W nauce jest bardzo dużo niedoskonałości, a niektórzy “badacze” fabrykują badania lub ustawiają je pod tezę (zwykle dlatego, że “przełomowe wyniki” są chętniej publikowane przez czasopisma). Sieje to zamęt i często zniechęca “zwykłych ludzi” do nauki.
– Dr Ritchie: nauka stała się domem dla oszałamiającej gamy niekompetencji, złudzeń, kłamstw i samooszukiwania się (Artykuł, PL)
#nauka #wiedza #informacje
2. Nie jest łatwo ani pozbyć się starego nawyku, ani zbudować nowy. No, chyba, że będzie to nawyk np. przeglądania socialmediów 😉 Jeśli jednak mówimy o pozbywaniu się nawyków niesprzyjających (np. jedzenie słodyczy, palenie, zostawianie bałaganu…) to wymaga to silnego skupienia się na zachowaniach i w miarę możliwości zastąpienia niepożądanego nawyku czymś bardziej sprzyjającym. Zbudowanie nowego nawyku trwa dość długo (od kilku, kilkunastu dni do nawet kilkuset) i normalne jest to, że po drodze będą potknięcia. Powinniśmy je akceptować jako część procesu. Przy pracy nad nawykami zwracajmy przede wszystkim uwagę na pętle zachowań (coś wywołuje coś…) oraz bodźce, które powodują niekorzystne nawyki (np. leżący przed nami na biurku smartfon, który nawykowo włączamy aby zerknąć na socialmedia).
– The Truth About Bad Habits (Video/audio, ENG)
#nawyki #produktywność #efektywność
3. Archiwum programu telewizyjnego Sonda – popularnonaukowego, skupiającego się na różnorodnych elementach nauki i techniki, emitowanego ponad 30 lat temu. Na dziś nie będzie może idealnym źródłem nowoczesnej wiedzy, ale wiele tematów przedstawionych jest w taki sposób, “że dziecko zrozumie”, ale jednocześnie poziom jest na tyle wysoki, że zadowoli nawet zaawansowaną osobę. Według mnie – świetna opcja na wykorzystanie wolnego czasu we w miarę produktywny sposób.
– Sonda (Video, PL)
https://archive.org/details/sonda
#ciekawostki #popularnonaukowe #informacje
4. Popularny, dosyć znany kanał o motoryzacji – jednak głównie wśród osób bardziej zainteresowanych tym tematem. Warto jednak, aby z tym kanałem zapoznały się wszystkie osoby, które od czasu do czasu poruszają się samochodem. Pełny jest bowiem różnorodnych poradników, takich jak np.: jak przygotować auto do zimy, co warto zabrać ze sobą w trasę, jak wymienić poszczególne części, co robić w przypadku awarii (nawet poważnej), jakie auto warto, a jakiego nie warto kupować.
– Miłośnicy czterech kółek -zrób to sam (Kanał YT, PL)
https://www.youtube.com/@Milosnicy4Kolek
#motoryzacja #samochody #ciekawostki
5. Tu chodzi o bezpieczeństwo, a nawet o życie nasze i naszych bliskich. Komunikacja drogowa w Polsce jest źródłem ogromnej liczby wypadków i dzieje się tak przede wszystkim z winy kierowców. Kompletnie normalną sytuacją (a powinna być niedopuszczalną) jest “siedzenie na zderzaku” na autostradzie nawet gdy jedziemy ponad 140 km/h, albo pseudo-wyścigi nielegalnie tuningowanymi samochodami w obszarach miejskich. Autor materiału dobitnie i szczegółowo omawia sytuację i ważne jest, aby tego typu materiały docierały do dużego grona odbiorców.
– Pozabijamy się wszyscy, bo husaria lubi za***dalać (Video, PL, sporadyczne wulgaryzmy)
#bezpieczeństwo #życie #transport
6. Warzywa na patelnię, uwaga, wcale nie muszą być przygotowywane na patelni. Tego odkrycia dokonałem samodzielnie, dokładnie analizując wszelkie możliwe źródła zakazów, w tym Prawo Karne, Konstytucję RP, a nawet Regulamin Kuchni. Mieszanki warzywne możemy “dorzucać” bezpośrednio np. do gotującego się makaronu/ryżu, gotowanego mięsa lub w dowolny inny sposób. Ważne tylko, aby mrożonki odpowiednio się rozgrzały. Tym samym, jeśli gotujesz sobie np. makaron do ryby, nie musisz używać trzeciego naczynia na oddzielne przygotowywanie warzyw.
– Wskazówka/informacja, bez linku
#odżywianie #ciekawostki #jedzenie
7. Kiedyś to były gry, a teraz to nie ma… choć brzmi to niezbyt profesjonalnie, to coś w tym jest. W dawniejszych czasach grę kupowałeś i miałeś. Był dość równe zasady i możliwości. Sam pamiętam czasy np. Quake 3 Arena, gdzie można było rywalizować z innymi graczami, a jedynym “hakiem” była dobra myszka. Teraz bardzo często gry polegają na stosowaniu przez ich twórców technik psychologicznych, aby nas wciągnąć, uzależnić, a następnie zmusić do kupowania wirtualnej waluty (diamentów, skrzyń skarbów…), dzięki której zyskamy przewagę nad innymi graczami. Materiał bardzo warty obejrzenia, gdyż krótki opis nie jest w stanie oddać całej sytuacji.
– Jak GRY cię WYKORZYSTUJĄ? (Film, PL)
#gry #psychologia #manipulacja
Złote Myśli i inspiracje:
- To, czemu nadajesz priorytet, rośnie
- Jeśli generalnie jest dobrze, a masz ambicje na więcej, to dołóż sobie presję
- Nie jest szczęśliwy ten co ma wiele, lecz ten kto cieszy się z tego co ma
Co najbardziej Ci się spodobało? Daj znać, odpowiadając na ten e-mail lub w komentarzu. Przekręcenie kalejdoskopu zajmie mi chwilę. Kolejny numer newslettera przeczytasz w pierwszą niedzielę kolejnego miesiąca. Pamiętaj, aby zaprosić swoich znajomych do zapisania się na stronie: https://sebastianchudziak.pl/kalejdoskop 🙂
Zachęcam do słuchania mojego podcastu “Podcast Na Zdrowie”: https://sebastianchudziak.pl/nazdrowie/
… oraz śledzenia moich kanałów na YouTube: https://www.youtube.com/c/SebastianChudziak/
https://www.youtube.com/channel/UCWGDvxGuPUH6UCN-GYjgTOw
Archiwum Newslettera jest dostępne na stronie https://sebastianchudziak.pl/kalejdoskop/
Jeśli chcesz pomóc w rozwoju Newslettera i otrzymywać jeszcze lepsze treści, wypełnij proszę tę ankietę: https://forms.gle/ZK5Bf2jZoCXjMtaK7
Pozdrawiam,
Sebastian
Zapisz się:
Jeśli formularz nie jest dostępny lub nie działa, wyłącz dodatki blokujące reklamy/skrypty. Na tej stronie niemal w ogóle nie ma reklam 🙂