Kalejdoskop to newsletter wysyłany co 2 tygodnie. Zawiera streszczenia artykułów/filmów/badań/nagrań z zakresu funkcjonowania człowieka, zdrowia, aktywności fizycznej, produktywności, rozwoju, psychologii oraz przydatne aplikacje, ciekawostki i wskazówki.
Cześć!
Wypad w góry, szczególnie w sprzyjającą pogodę pozwala zarówno odpocząć (głowie), jak i zmęczyć się (fizycznie) nabierając respektu do podchodzenia na większą wysokość. Ostatnio znalazłem ciekawą aplikację “Hiking Map Poland”, w której znajdziesz mnóstwo górskich szlaków. Niezależnie, czy w najbliższym majówkowym tygodniu jedziesz w góry, nad jezioro, zrobisz grilla, czy będziesz siedzieć w domu, mam nadzieję, że znajdziesz kilka chwil aby przeczytać nowiutkie wydanie Kalejdoskopu. Przyjemnego! 🙂
Informacja: Kalejdoskop niedługo przejdzie w tryb comiesięczny i będzie wysyłany w każdą pierwszą niedzielę miesiąca. Poniżej, pod dzisiejszymi wpisami wyjaśnienie.
1. Spożywanie śmieciowego jedzenia w młodości może (trwale) uszkadzać mózg. Takie są wnioski z niedawnego badania na szczurach. Młode karmione bardzo niskiej jakości jedzeniem miały m.in. problemy z uczeniem się, a problemy te nie cofały się po podaniu im zdrowej karmy. Zła dieta zaburza rozwój hipokampa i dopiero specjalistyczne interwencje farmakologiczne (wprowadzanie bezpośrednio do mózgu leków regulujących poziom acetylocholiny) przynosiło korzyści.
Wnioski z tego badania są dość oczywiste, powinniśmy na ile jest to możliwe odżywiać się prawidłowo i zapewnić jak najbardziej zdrową dietę dzieciom. Pamiętajmy, że złe odżywianie to nie tylko (albo raczej zdecydowanie nie tylko) problemy z sylwetką, ale problemy z całym ciałem.
– Western diet consumption impairs memory function via dysregulated hippocampus acetylcholine signaling (Artykuł, pełna publikacja, ENG)
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0889159124002952
– Badanie: Spożywanie śmieciowego jedzenia w młodości może uszkadzać mózg (Artykuł, PL)
Sprawdź też mój podcast o odżywianiu: https://www.youtube.com/watch?v=Zi1qaLYtCfI
#odżywianie #dieta #mózg
2. Doping w sporcie – każdy kto interesuje się tematem wie, że on tam po prostu występuje. Kto interesuje się tematem mniej, może kojarzyć doping tylko z wielkimi chłopami z siłowni. To nieprawda. Doping występuje w niemal każdym sporcie, również w sportach wytrzymałościowych, precyzyjnych i mieszanych. Zakazanych metod dających nieuczciwą przewagę (często kosztem zdrowia) jest naprawdę wiele i jeśli mowa o sporcie zawodowym (dającym sławę i zarobki) to niektórzy ludzie nie powstrzymają się przed niczym. Jedną z opcji jest stworzenie “czarnej strony mocy”, gdzie dozwolone byłoby wszystko, a zawodnicy nie byliby kontrolowani. Czy był(a)byś za takimi “igrzyskami na dopingu”?
– 27.04.2024 Czas zuchwałych (Audio/rozmowa, PL)
#doping #sport #ciekawostki
3. Cynk – jeden z najważniejszych minerałów, który musimy regularnie spożywać, aby zachować zdrowie. Ma on znaczenie dla funkcjonowania organizmu na wiele różnych sposobów, w tym: wspieranie procesów metabolicznych, działanie antyoksydacyjne oraz wspieranie układu odpornościowego i zdrowia psychicznego. Istnieją badania wskazujące, że suplementacja cynkiem może np. skrócić czas trwania przeziębienia. Źródła spożywcze cynku są różnorodne (mięsa, owoce morza, pełnoziarniste zboża, orzechy itd.), lecz jeśli Twoja dieta jest dość uboga (np. odżywiasz się roślinnie) lub masz zwiększone zapotrzebowanie (intensywny tryb życia), rozważ suplementację cynkiem.
– Zinc (Artykuł, baza wiedzy, ENG)
https://examine.com/supplements/zinc
#cynk #zdrowie #suplementy
4. “Ci maratończycy niesamowicie szybko biegają, ja przebiegłbym ich tempem co najwyżej kilometr” – ale czy na pewno? Jeden z popularnych youtuberów postanowił sprawdzić, w jakim czasie przebiegnie 1 km. Jest on porządnie wysportowany, ale na co dzień nie biega. Okazało się, że nie dał rady wytrzymać tempa topowych maratończyków nawet na 1 kilometrze. Jeśli chcesz i możesz, sprawdź samodzielnie, w jakim czasie pokonasz 1 km. Jest to bardzo dobry wyznacznik kondycji i jeśli nie dasz rady przebiec 1 km poniżej około 4 minut, to zdecydowanie warto ją poprawić. Pamiętaj, aby dobrze się rozgrzać przed takim wysiłkiem i nie startować od pierwszych sekund zbyt szybko.
– Czy dam radę przebiec choć 1 km w tempie Mistrzów maratonu? (Film, PL)
https://www.youtube.com/watch?v=IqNU6-P71bc
#bieganie #kondycja #sprawność
5. Nadgarstki często po prostu bolą. Problemy z nimi występują tak u osób niećwiczących, jak i ćwiczących – jeśli obciążamy je nieprawidłowo. Np. praca wymagająca niespecyficznej lub długotrwale utrzymywanej pozycji rąk (fryzjer, kelner, pracujący przy komputerze itd.) może powodować napięcia i ból. Oczywiście najlepsze rozwiązanie to niwelowanie przyczyny, lecz nie zawsze się da. Trzeba więc wybierać właściwe (niesprawiające bólu) ćwiczenia, ocenić i zacząć poprawiać swoje zakresy ruchu, zwiększyć siłę mięśni okolic nadgarstka oraz jego stabilizację i kontrolę nad pozycjami. W video znajdziesz przykładowe testy i ćwiczenia, jakie warto wykonywać aby pozbyć się bólu nadgarstków.
– Dealing with Wrist Pain During Exercise (Film, ENG)
https://app.strength.muscleandmotion.com/theory-video/388
#nadgarstki #ból #fizjoterapia
6. Czy można dostarczać mniej kalorii niż się wydaje i tyć? Nie. W drugą stronę tak samo, fizyki nie da się oszukać. Jednakże zmienne jak “dostarczanie kalorii” oraz “wydatkowanie kalorii” mogą się różnić znacząco od naszych oczekiwań. W niektórych chorobach zapotrzebowanie energetyczne zmienia się (np. w chorobach nowotworowych wzrasta zapotrzebowanie na kalorie), a inne choroby mogą sprawiać, że pogarsza się metabolizm. Jeśli zauważasz u siebie coś niepokojącego – np. chudniesz mimo spożywania dużej ilości kalorii – nie bagatelizuj tego i udaj się na badania.
Jeśli masz inny problem – mało jesz i nie chudniesz, to dokładnie przyjrzyj się swojej diecie i realnemu wydatkowi energetycznemu. Czasami mało jedzenia wcale nie oznacza mało kalorii (garść orzechów to kilkaset kalorii), a “bardzo ciężki wysiłek” dla osoby niezbyt sprawnej fizycznie, mimo odczucia ogromnego zmęczenia to często wydatek rzędu (ledwo) 200-400 kcal.
– Jesz dużo i chudniesz, jesz mało i tyjesz. Kiedy liczenie kalorii się nie sprawdza? (Audio/video, PL)
#odchudzanie #dieta #kalorie
7. Poradnik od J.P. Morgan odnośnie oszczędzania na emeryturę. W opisanych warunkach, jeśli odkładasz co miesiąc 200$ od 25 roku życia, to zgromadzisz >500.000$ w wieku 65 lat. W naszych warunkach może to działać podobnie, pod warunkiem, że tematem zainteresujemy się nieco szerzej i wejdziemy w inwestowanie inne, niż zwykłe lokaty – zwykle nie przebijające nawet inflacji. Długoterminowe oszczędzanie “na emeryturę” to połączenie zarabiania więcej, oszczędniejszego trybu życia, odkładania i inwestowania. Warto zgłębić wiedzę z metod inwestycji o możliwej wyższej stopie zwrotu (jak giełda) ponieważ zyski pojawiają się w perspektywie długoterminowej. Pod streszczeniem z linka poniżej jest link do pełnego PDFa.
– Guide to Retirement (Artykuł/poradnik, streszczenie PL + ENG)
https://wykop.pl/link/7422789/jp-morgan-opublikowal-nowy-raport-o-budowaniu-kapitalu-na-emeryture
Sprawdź też mój podcast o finansach: https://www.youtube.com/watch?v=ZYMAWcPX1dc
#finanse #oszczędzanie #pieniądze
8. Czasami szukamy konkretnych poradników np. na blogach i YouTubie, a umykają nam bardzo ciekawe porady i wskazówki od “zwykłych ludzi” zamieszczone w różnych portalach, forach, komentarzach i socialmediach. Za przykład może posłużyć tu wątek o prokrastynacji na portalu Reddit. Możemy zarówno poczytać wpisy zwykłych ludzi o ich problemach (i rozwiązaniach tych problemów w komentarzach) jak i przeglądać publikowane tam linki do sprawdzonych poradników. Warto spróbować poszukać: grup na facebooku (i innych portalach), tematyki w wyszukiwarce internetowej dodając słowo “forum”, np. “prokrastynacja forum”, jak i przejrzeć czasami komentarze pod poradnikami.
– r/Procrastinationism (Forum/zbiór, ENG)
https://www.reddit.com/r/Procrastinationism
#wskazówka #informacje #wiedza
9. Twój smartfon prawdopodobnie może mierzyć wymiary przedmiotów za pomocą kamery. Potrzebujesz do tego aplikacji takiej jak “Quick measure”, “Camera measure”, “Ruler” itp. (wyszukaj je w swojej aplikacji do pobierania innych). Im lepszej jakości aparaty w smartfonie tym dokładniejsze pomiary, jednak nawet na kilkuletnim smartfonie możesz uzyskać pomiary z dokładnością do 1 cm na metr. Tego typu “miarka” może przydać się w wielu sytuacjach, np. w sklepie gdy potrzebujemy sprawdzić czy dany przedmiot zmieści się gdzieś w mieszkaniu.
– Wskazówka/informacja, bez linku
#aplikacja #lifehack #przydatne
10. Kup sobie porządny, dobrej jakości plecak, jeśli takiego nie posiadasz. Aktualnie w sprzedaży dostępne są naprawde dobre, wysokiej jakości i użyteczności plecaki, posiadające np.: zaawansowany system wentylacji pleców, rozpinane komory zwiększające pojemność, komory termoizolacyjne, system mocowania bukłaka na wodę (z rurką), zintegrowany pokrowiec przeciwdeszczowy, pasy odciążające plecy, komory wewnętrzne na wartościowe przedmioty itp.
Dlaczego polecam zakup dobrego plecaka? Bo ułatwia to życie. Możesz bardziej komfortowo przenosić cięższe zakupy, schować kurtkę, parasol, dokumenty. Plecak jest lepszy od torby trzymanej w ręku, ponieważ obciąża bardziej symetrycznie i pozostawia wolne ręce (wygoda np. podczas noszenia rzeczy na siłownię lub basen). I tak, wiem, dla niektórych ta wskazówka może być zbyt banalna, ale znam ludzi, którzy na co dzień męczą się ze starymi byle-jakimi plecakami, albo noszą wszystko w ręcznych torbach 🙂
– Wskazówka, ciekawostka (bez linku)
#plecak #wskazówka #wygoda
Złota Myśl Na Dziś: Gdy zajmujesz się kilkoma rzeczami naraz, wszystkie robisz mniej kompetentnie
Informacja – wyjaśnienie: Najbliższy Kalejdoskop otrzymasz 12 maja, kolejny natomiast 2 czerwca i od tej daty kolejne wydania będą wysyłane w każdą pierwszą niedzielę miesiąca (7 lipca, 4 sierpnia itd.). Dlaczego? Oczywiście wiem, że częściej jest lepiej i po niemal każdym wysłaniu newslettera otrzymuję informacje zwrotne, że coś się Wam podobało, albo że dzięki jakiemuś jednemu wpisowi zmieniliście coś w swoim życiu. Jednak istnieją takie okresy, w których przez wiele dni nie jestem w stanie trafić na żaden wartościowy materiał. Jeszcze gorzej, gdy taki czas połączy się z moim wyjazdem lub większym zaangażowaniem w pracę. Wtedy Kalejdoskop traci na jakości, ponieważ zawsze mimo wszystko chcę dostarczyć 10 wpisów. Dłuższy czas myślałem nad zmianą i postanowiłem, że przejdę w tryb comiesięczny, a ilość wpisów będzie nieregularna i większa. To znaczy, że czasami otrzymasz 12, czasami 17, a czasami 25 wpisów – i niektóre z nich będą o wiele krótsze. Nie chcę w niektórych przypadkach silić się na długi opis, kiedy zdecydowanie lepiej jest zapoznać się z całą treścią. Dłuższy okres przygotowania Newslettera sprawi, że poprawi się jego jakość. Mam nadzieję, że ta zmiana wyjdzie na dobre 🙂
Co najbardziej Ci się spodobało? Daj znać, odpowiadając na ten e-mail lub w komentarzu. Przekręcenie kalejdoskopu zajmie mi chwilę. Kolejny numer newslettera przeczytasz już za 2 tygodnie. Pamiętaj, aby zaprosić swoich znajomych do zapisania się na stronie: https://sebastianchudziak.pl/kalejdoskop 🙂
Zachęcam do słuchania mojego podcastu “Podcast Na Zdrowie”: https://sebastianchudziak.pl/nazdrowie/
… oraz śledzenia moich kanałów na YouTube: https://www.youtube.com/c/SebastianChudziak/
https://www.youtube.com/channel/UCWGDvxGuPUH6UCN-GYjgTOw
Archiwum Newslettera jest dostępne na stronie https://sebastianchudziak.pl/kalejdoskop/
Jeśli chcesz pomóc w rozwoju Newslettera i otrzymywać jeszcze lepsze treści, wypełnij proszę tę ankietę: https://forms.gle/ZK5Bf2jZoCXjMtaK7
Pozdrawiam,
Sebastian
Zapisz się:
Jeśli formularz nie jest dostępny lub nie działa, wyłącz dodatki blokujące reklamy/skrypty. Na tej stronie niemal w ogóle nie ma reklam 🙂