Kalejdoskop to newsletter wysyłany co 2 tygodnie. Zawiera streszczenia artykułów/filmów/badań/nagrań z zakresu funkcjonowania człowieka, zdrowia, aktywności fizycznej, produktywności, rozwoju, psychologii oraz przydatne aplikacje, ciekawostki i wskazówki.
Cześć!
Dzisiejsza noc była o godzinę dłuższa, ponieważ zmieniliśmy czas z 3:00 na 2:00. W zasadzie to nie my go zmienialiśmy, bo przestawia się on automatycznie w niemal każdym urządzeniu – ale to my odczuwamy skutki tych zmian. Na szczęście tym razem pozytywne – i niektórzy z nas albo dłużej pospali, albo wstali nieco wcześniej i mają więcej czasu na przeczytanie nowego numeru Kalejdoskopu 🙂
Przyjemnego czytania!
1. HAŁAS! Pozornie przyzwyczailiśmy się do niego, lecz nie oznacza to eliminacji konsekwencji. Jesteśmy otoczeni hałasem. Im bardziej jesteśmy wśród skupisk ludzi, tym więcej bodźców dźwiękowych do nas dociera. Zmysł słuchu jest aktywny zawsze, nawet podczas snu – dlatego, jeśli nie dajemy od czasu do czasu mu odpocząć, może to wpędzić nas w kaskadę problemów zdrowotnych. Można powiedzieć, że hałas działa trochę jak zanieczyszczone powietrze. Prowadzi do degradacji zdrowia w sposób niezauważalny, ale poważny.
Duże negatywne znaczenie w kontekście problemów ze słuchem ma korzystanie ze słuchawek – w szczególności dousznych/dokanałowych. Jedną z lepszych opcji jest korzystanie z aktywnej redukcji szumów (ANC), aby nie trzeba było nadmiernie podgłaśniać słuchanego dźwięku w celu zagłuszenia otoczenia.
Jeśli masz taką możliwość, zmniejsz narażenie na hałas w każdy, możliwy dla Ciebie sposób. Jednym z nich jest częste korzystanie z zatyczek do uszu (np. w nocy, podczas odkurzania, prac remontowych, na koncertach itp.). Również, jeśli masz taką możliwość – przebywaj od czasu do czasu w ciszy. Jeśli mieszkasz na co dzień w dużej aglomeracji, może się to wiązać z koniecznością wyjazdu.
– Jak Hałas NISZCZY Ci życie i o tym nie wiesz? (Film, PL)
– Noise Exposure Can Cause Permanent Damage. Children Are At Highest Risk (Artykuł, ENG)
#hałas #zdrowie #dźwięk
2. Rozmowa o produktach spożywczych, ale nie taka jak zwykle: rozmówcy omawiają produkty, które warto mieć “na wszelki wypadek” w zapasie w domu, ale z ciekawej perspektywy. Analizują bowiem gęstość odżywczą produktów, czyli uwzględnienie ile dany produkt ma witamin i minerałów w stosunku do kalorii. Ta wiedza może być bardzo przydatna na co dzień, w komponowaniu posiłków. Warte posiadania, przechowywania i spożywania w szczególności są kasze, ze względu na długą przydatność i wysoką odżywczość. Co ciekawe, owoce mają stosunkowo niską gęstość odżywczą i są przydatne raczej ze względu na niską kaloryczność i dużą zawartość błonnika.
Mimo, iż najprawdopodobniej w najbliższych latach nic nam w Polsce nie grozi, to zawsze warto mieć w zapasie choć trochę jedzenia. Wagę tego pokazał np. marzec 2020 roku, kiedy z powodu niewiedzy o skali zagrożenia często po prostu baliśmy się wychodzić z domu.
– TOP 30 najcenniejszych produktów żywnościowych do zapasu (Film/audio, PL)
#odżywianie #dieta #wartowiedzieć
3. Poranna rutyna Hubermana. Jedni uznają ją za niemożliwą do realizacji ze względu na tryb pracy (czasem słusznie), inni próbują i sprawdzają jej efekty. Autor filmu należy do tej drugiej grupy i za cel postawił sobie wdrożenie różnych porannych nawyków (spacer, zimny prysznic, medytacja itd.) w celu poprawy produktywności i skupienia. Mimo różnych zauważonych korzyści, nadal miał duże problemy z pracą i skupieniem się na zadaniach. Po wielu próbach okazało się, że winny był… smartfon. Od kiedy autor filmu zaczął go wyłączać i chować, jego skupienie diametralnie wzrosło.
– I Tried Andrew Huberman’s Morning Routine – [30 Days + Blood Tests] (Film, ENG)
#produktywność #skupienie #smartfon
4. Ile serii wykonywać, aby rosły mięśnie? Ludzie preferują określanie tego w skali tygodnia i zwykle mamy ogromne rozbieżności. Często słyszy się o około 8 do 15 serii na daną grupę mięśniową. Poprzednie badania wykazały, że nie ma znaczenia, czy wykonamy te serie w formie treningu dzielonego (split, całość w jednej sesji), czy rozbijemy to na kilka treningów (FBW). Czy więc przedział 8-15 serii jest w porządku? Po pierwsze trzeba wspomnieć, iż mówimy o seriach zbliżonych do maksimum możliwości (czyli nie lekkich, rozgrzewkowych, “nabijających” objętość). Po drugie, wiele ćwiczeń złożonych angażuje jedną/dwie grupy mięśniowe w mocny sposób, a inne w pośredni (to także trzeba mieć na uwadze i zliczać). Po trzecie, znaczenie mają przerwy między seriami (jeśli są krótsze, potrzeba więcej serii do tego samego efektu). Po czwarte (i prawdopodobnie najgorsze!) każdy człowiek reaguje inaczej na trening i niektórzy czerpią pełnię korzyści już przy 8-12 seriach na grupę, a inni dopiero gdy serii będzie… ponad 30. Ogólna zasada brzmi: potrzebujesz sprawdzić to samodzielnie. Jeśli wykonujesz mało serii i nie widzisz efektu, spróbuj wykonywać ich więcej. Działa to także w drugą stronę, choć rzadziej występuje efekt nadmiernej stymulacji standardowym treningiem.
– How Many Sets Per Muscle? We Examine the Science (Film/audio, ENG)
#siłownia #trening #kulturystyka
5. Jak długo można by przeżyć zamkniętym w … sklepie spożywczym? Jakkolwiek głupio nie brzmiałoby to pytanie, to odpowiedź na nie jest zaskakująca. Przyjmujemy założenie, że jesteśmy zamknięci w średnio-dużym supermarkecie, nie ma prądu (nie można korzystać z lodówek), ale przez uchylone okno jesteśmy w stanie zbierać wodę deszczową. Według wyliczeń autora filmu, odpowiednio zarządzając produktami spożywczymi starczyłoby nam kalorii na… ponad 63 lata. Jest jednak jedno ale, dzięki któremu ten czas można by było wydłużyć w nieskończoność. Chodzi o możliwość uprawiania produktów spożywczych w ziemi.
Co jeszcze można wyciągnąć z tego filmu? Data przydatności do spożycia wielu produktów nie jest wiążąca. Szczególnie, gdy mówimy o produktach suchych, hermetycznie zapakowanych i pasteryzowanych.
– Food Theory: How Long Could You SURVIVE Locked In A Grocery Store? (Film, ENG)
#żywność #survival #ciekawostki
6. Skupienie i uwaga. Są one kluczowe dla efektywnej pracy i zachowania produktywności. Wiemy doskonale, że bazą dla ich zachowania jest dobre wysypianie się, regularna aktywność fizyczna, zdrowe odżywianie i unikanie nadmiaru bodźców. Co jeszcze możemy zrobić, aby je poprawić? Są to suplementy, takie jak kofeina oraz l-teanina. Ważne tylko, aby nie były one przyjmowane zamiast dobrego wysypiania się. Dodatkowo istnieją inne suplementy, które mogą pomóc (np. omega-3, witaminy z grupy B czy l-tyrozyna), jednak nie powinny one stanowić podstawy. Weźmy pod uwagę także stres, uzależnienia oraz “otwarte zadania”. Te ostatnie mogą pozostawać w myślach, zmniejszając skupienie na aktualnym zadaniu. Jedną z opcji jest tu oczywiście przenoszenie niedokończonych zadań na listę to-do, aby przestać o nich myśleć. Warto dodać także, że w osiągnięciu skupienia może pomóc regularna praktyka mindfulness/medytacji.
– Focus & Attention (Artykuł, ENG)
https://examine.com/conditions/focus-attention/
#skupienie #uwaga #produktywność
7. Polska w liczbach – portal z ogromną ilością informacji i statystyk o Polsce. Znajdziesz tu różnego rodzaju dane, np. demograficzne, o rynku pracy, edukacji, rekreacji czy transporcie. Co ważne, dane możemy sprawdzić także dla poszczególnych miast/regionów. Te informacje mogą być pomocne, gdy zastanawiamy się np. nad przeprowadzką/miejscem do studiowania, ale także do sprawdzenia mocnych/słabych stron swojego miejsca zamieszkania/regionu. Dla osób przedsiębiorczych może to być też wskazówka, jaki sektor usług/branż w danym rejonie nie jest jeszcze rozwinięty, i w którym można liczyć na największe efekty.
– Polska w liczbach (Strona WWW, PL)
https://www.polskawliczbach.pl/
#statystyki #informacje #polska
8. Być w związku czy korzystać z bycia singlem? Najczęściej wybierana odpowiedź to związek, lecz znaczna część osób pozostaje poza długoterminowymi relacjami z wyboru. Artykuł przytacza kilka ciekawych statystyk: ludzie w związku co do zasady nie są bardziej szczęśliwi od singli; nawet połowa dorosłych ma trudności z trwaniem w długoterminowej relacji; praca (zawód, szczególnie ten z wyboru) daje więcej szczęścia i spełnienia od związku. Bardzo ważne jest, aby podkreślić, że “za oknem trawa jest zawsze zielona”. I bardzo często nie dostrzegamy minusów i przeszkód, które spotkają nas “po drugiej stronie”. Związek to wymagania i zobowiązania, ale także pomoc w niewidocznych na co dzień kwestiach, jak np. opieka nad domem, bezpieczeństwo (np. przy wypadku w domu, zasłabnięcia, choroby). Jeśli jesteś osobą samotną, przekalkuluj korzyści i wymagania (także te emocjonalne) ewentualnej zmiany, a jeśli jesteś w związku i myślisz o jego rozwiązaniu, wypróbuj najpierw np. 2-3 tygodniowy urlop w samotności. Być może on w zupełności wystarczy aby odpocząć i zatęsknić.
– A Psychologist Answers The ‘Would I Be Happier Single’ Question (Artykuł, ENG)
#szczęście #relacje #związek
9. Niemal na pewno znasz i kojarzysz filmy z różnymi “failami”, czyli np. wypadkami, kolizjami i usterkami sprzętu. Zazwyczaj ogląda się je wyłącznie w celach rozrywkowych, ale mogą mieć one dodatkową wartość. Mogą uczyć nas sytuacji, w których powinniśmy szczególnie uważać lub innymi słowy: mogą uczyć nas na błędach innych. Przykładowo, sytuacje które często się powtarzają to: poślizgnięcie na schodach, pozostawienie samochodu bez hamulca ręcznego czy standardowe wpadki nieprzestrzegania BHP. Dlatego, jeśli chcesz się “zrelaksować” w dość specyficzny sposób, obejrzyj od czasu do czasu filmy np. z kanału YT FailArmy. Pilnuj oczywiście, aby nie wpaść w “binge watching” 🙂
– Kanał FailArmy (Kanał YT, ENG)
https://www.youtube.com/@failarmy
#rozrywka #fail #ciekawostki
10. Prawdopodobnie korzystasz z list zadań (to-do), kalendarza czy różnych aplikacji/sposobów przechowywania notatek, informacji. Zazwyczaj przywiązujemy się do takich narzędzi i korzystamy z nich z przyzwyczajenia, a być może istnieją i są dostępne inne aplikacje/portale/sposoby, które będą się sprawdzać o wiele lepiej w Twoim przypadku. Tym samym zachęcam Cię do poszukania i przetestowania innych narzędzi. Możesz np. wpisać w wyszukiwarkę hasło w stylu “best to-do apps” albo “best notes making for productivity”.
Na co warto zwrócić uwagę/na co ja zwracam największą uwagę? Moja lista: aplikacja jest bezpłatna/ma gwarancję funkcjonalności w wersji bezpłatnej/jest częścią dużego pakietu lub można wykupić pełną wersję za jedną opłatą, posiada opcje łatwego exportu/importu danych, ma synchronizację na wiele urządzeń, dane nie ulegają przeterminowaniu.
– Wskazówka/informacje, bez linku
#produktywność #aplikacje #todo
Złota Myśl Na Dziś: Zanim zaczniesz udoskonalać lub modyfikować nawyk, upewnij się, czy oby na pewno jest to już nawyk
Co najbardziej Ci się spodobało? Daj znać, odpowiadając na ten e-mail lub w komentarzu. Przekręcenie kalejdoskopu zajmie mi chwilę. Kolejny numer newslettera przeczytasz już za 2 tygodnie. Pamiętaj, aby zaprosić swoich znajomych do zapisania się na stronie: https://sebastianchudziak.pl/kalejdoskop 🙂
Zachęcam do słuchania mojego podcastu “Podcast Na Zdrowie”: https://sebastianchudziak.pl/nazdrowie/
… oraz śledzenia moich kanałów na YouTube: https://www.youtube.com/c/SebastianChudziak/
https://www.youtube.com/channel/UCWGDvxGuPUH6UCN-GYjgTOw
Archiwum Newslettera jest dostępne na stronie https://sebastianchudziak.pl/kalejdoskop/
Jeśli chcesz pomóc w rozwoju Newslettera i otrzymywać jeszcze lepsze treści, wypełnij proszę tę ankietę: https://forms.gle/ZK5Bf2jZoCXjMtaK7
Pozdrawiam,
Sebastian
Zapisz się:
Jeśli formularz nie jest dostępny lub nie działa, wyłącz dodatki blokujące reklamy/skrypty. Na tej stronie niemal w ogóle nie ma reklam 🙂