Kalejdoskop to newsletter wysyłany co 2 tygodnie. Zawiera streszczenia artykułów/filmów/badań/nagrań z zakresu funkcjonowania człowieka, zdrowia, aktywności fizycznej, produktywności, rozwoju, psychologii oraz przydatne aplikacje, ciekawostki i wskazówki.
Cześć!
Po raz pierwszy ten newsletter został “zaplanowany do wysłania po 7:59”, ponieważ… właśnie w tej chwili biegnę w Runmageddonie w Suntago 🙂
Mój poprzedni bieg nagrałem kamerą z czoła i wrzuciłem na YouTobe, możesz to obejrzeć tutaj: https://www.youtube.com/watch?v=IhuDs-OzCqA
O ile wszystko poszło zgodnie z planem, wystartowałem o godzinie 7:30 na dystansie 12 km + przeszkody i w następnym newsletterze podzielę się z Tobą, jak było. Ponadto, w przyszłym newsletterze będę mieć do Ciebie prośbę. Chodzi o wypełnienie ankiety do mojej pracy doktorskiej na temat prokrastynacji, a także udostępnienie jej wśród znajomych. Ale to następnym razem, a tymczasem życzę Tobie cudownego dnia i przyjemnego czytania!
1. Gdy dzieje się coś ważnego, ludzie zaczynają gorączkowo poszukiwać informacji na dany temat, a media dostarczają te informacje, które najlepiej się klikają. Jakie są to informacje? Oczywiście negatywne. Natomiast gdy już wytworzy się ogólny niepokój i negatywne nastawienie, ludzie zaczynają szukać pozytywów, aby się pocieszyć. Media oczywiście dostarczają to, na co jest popyt. U ludzi występują różnorodne błędy psychologiczne, które mają rzecz jasna uzasadnienie ewolucyjne, ale w dzisiejszych czasach mechanizmy te nie radzą sobie z rzeczywistością. Autor nagrania przeanalizował ten problem na przykładach pandemii, wojny i rozwoju AI. Sugeruje tym samym, że z całkiem dużym prawdopodobieństwem, bazując na przeszłych wydarzeniach, istnieje w mediach negatywny szum, który może nie sprawdzić się w przyszłości.
Co możemy zrobić my? Przede wszystkim uczmy się nie nakręcać negatywnymi newsami i pamiętajmy, że mamy tendencję do poszukiwania negatywnych scenariuszy (to mechanizm ewolucyjny). Zamiast tego skupmy się na tym, nad czym przynajmniej częściowo możemy panować, a nie siedźmy ciągle w tematyce, na którą zupełnie nie mamy wpływu. Dzięki temu przestaniemy być biernymi, zestresowanymi odbiorcami wykreowanych scenariuszy, a staniemy się osobami, które są w stanie w pewnym stopniu panować nad rzeczywistością.
– Medialny kwik i „prognozy” ekspertów o sztucznej inteligencji [Podcast] (Film/audio, PL)
#ai #informacje #psychologia
2. Moczenie orzechów i ziaren. Dla jednych podstawa, dla innych niepotrzebny wymysł. Kto ma zatem rację? Otóż opierając się o naukę… ciężko stwierdzić. Istnieje bowiem stosunkowo duża liczba czynników modyfikujących i elementów zależnych, aby można było jednoznacznie na to pytanie odpowiedzieć. Ponadto literatura naukowa w tym zakresie nadal jest niewystarczająca. To co wiemy to to, że moczenie orzechów i ziaren w wodzie zazwyczaj nie zmniejsza ilości aflatoksyn i pleśni. Aby zmniejszyć ich ilość, potrzebna jest dalsza obróbka (suszenie/pieczenie…). Natomiast jeśli chodzi o pozbywanie się z orzechów kwasu fitowego, to miałoby to sens, o ile spożywalibyśmy orzechy ciągle, często, jako podstawa naszego odżywiania. Jeśli są one raczej dodatkiem, to nie powinny mieć żadnego negatywnego wpływu na przyswajanie innych związków w ujęciu makro. Warte odnotowania są także komentarze pod materiałem, w których użytkownicy dzielą się swoimi sposobami i metodami, a niektórzy zaznaczają, że moczenie orzechów np. pomaga im w ich trawieniu.
– Moczysz orzechy i ziarna❓ Wypłukujesz z nich witaminy❗ A co z pleśnią rozwijającą się w wodzie❓👇 (Film/audio, PL)
#dietetyka #nauka #odżywianie
3. Ciężki trening w drugiej połowie dnia może powodować problemy z zasypaniem. Dzieje się tak z wielu powodów. Dla organizmu ciężki wysiłek jest fizjologicznie zbliżony do np. uciekania przed poważnym zagrożeniem. Aktywowane są mechanizmy mające na celu silne pobudzenie i zmniejszające potrzebę snu. Zwiększa się także poziom kortyzolu i stan zapalny. To wszystko sprawia, że ciężej jest zasnąć, a sen jest po prostu gorszej jakości.
Przykładowe metody, aby zapobiegać problem ze snem po ciężkim wieczornym treningu to:
— Rozluźnienie treningowe, czyli nie kończenie treningu ciężkim interwałem, a kilkoma-kilkunastoma minutami lekkich, uspokajających ćwiczeń;
— Chłodna kąpiel/prysznic;
— Nie przejadaj się, ale nie idź spać bez jedzenia. Jeśli trening jest bardzo długi, uzupełniaj kalorie w jego trakcie;
— Relaks i wyciszenie się;
Dodatkowo możesz sprawdzić jak zadziała na Ciebie masaż (np. pistoletem do masażu) oraz spożycie średniej dawki witaminy C i magnezu. Ewentualnie, jeśli problemy ze snem po ciężkim treningu stanowią dla Ciebie poważny problem, rozważ zmianę organizacji dnia, aby taki trening wykonywać w pierwszej jego połowie.
– Dlaczego nie mogę spać po mocnym treningu? Najlepsze sposoby na bezsenność (Artykuł, PL)
#trening #ćwiczenia #sen
4. Ćwicząc stymulujemy neurogenezę, czyli tworzenie nowych neuronów – mówiąc jeszcze inaczej, poprawiamy zdolności naszych mózgów, zwiększając pamięć, poziom uwagi czy zdolności do uczenia się. Trening także wpływa na neuroplastyczność, a więc zdolność układu nerwowego do adaptacji do nowych warunków, w tym także po uszkodzeniach. Co do zasady, według badań, ćwiczenia pomagają bezpośrednio zwiększać mózg, poprawiać sen i redukować stres. Ponadto trening pełni funkcję regulującą neuroprzekaźniki, tym samym przyczynia się do poprawy psychicznego funkcjonowania – w tym także do redukcji zaburzeń psychicznych.
Badania wskazują, że nawet stosunkowo krótki, ale dość intensywny wysiłek daje duże korzyści. Dla zdrowia mózgu być może (!) lepiej będzie działać nawet krótki i intensywny wysiłek w stosunku do długiego, ale lekkiego.
– Exercise and the Brain: The Neuroscience of Fitness Explored (Artykuł, ENG)
https://neurosciencenews.com/fitness-neuroscience-23228/
– How exercise leads to sharper thinking and a healthier brain (Artykuł, ENG)
https://www.washingtonpost.com/wellness/2023/04/05/exercise-brain-thinking-bdnf/
#mózg #nauka #ćwiczenia
5. My już to wiemy, lecz warto wiedzieć, że potwierdzają to kolejne badania. Trening zmniejsza ryzyko śmierci (lub ciężkiego przejścia) chorób takich jak grypa czy zapalenie płuc. Skuteczne są każdego rodzaju ćwiczenia fizyczne, które poprawiają szeroko rozumianą “wydolność”. Wystarczy wysiłek nawet 2 razy w tygodniu, aby uzyskać pozytywne wyniki, choć zalecane jest około 150-300 minut ruchu tygodniowo (lub połowa tego, jeśli jest to bardzo ciężki trening). Warto jednak pamiętać, że zbyt intensywne ćwiczenia mogą pogorszyć odporność i kiedy zamierzamy ćwiczyć bardzo ciężko i długo, trzeba bezwzględnie skupić się na regeneracji.
Co ciekawe, pojawiło się ostatnio badanie opisujące, że u bardzo intensywnie trenujących wytrzymałościowo (np. triathloniści) obserwowane są przypadki częstszego występowania migotania przedsionków. Bardziej narażeni są mężczyźni. Czy to oznacza, że trzeba ograniczyć treningi? W żadnym wypadku. Problem dotyczy niewielkiego procenta badanych, a całkowite korzyści wynikające z ćwiczeń znacząco przewyższają zagrożenia. To tylko informacja dla nas, abyśmy nie lekceważyli objawów i abyśmy obserwowali swoje ciała.
– Cardio exercise can help reduce risk of dying from flu, study suggests (Artykuł, ENG)
https://www.independent.co.uk/news/health/people-academics-b2340172.html
– When too much exercise is bad for your heart (Artykuł, ENG)
https://www.washingtonpost.com/wellness/2023/05/17/heart-afib-too-much-exercise/
#trening #cardio #zdrowie
6. Możesz wykorzystać AI do streszczania dokumentów/stron www. To przydatna funkcja, która może zaoszczędzić wiele czasu, szczególnie, gdy treść jest bardzo rozbudowana a Ty nie masz odpowiednio wiele czasu, aby się z całą zaznajomić. Istnieje wiele możliwości jak tego dokonać, o czym pisałem we wcześniejszych Kalejdoskopach. Pod poniższym linkiem znajdziesz przykładowy instruktaż, w jaki sposób tworzyć podsumowania całych stron internetowych przy pomocy AI z wyszukiwarki Bing.
– How to summarize web pages with Bing Chat in Microsoft Edge (Artykuł, ENG)
#ai #streszczenie #informacje
7. W im młodszym wieku dzieci otrzymywały własny smartfon, tym częściej jako młodzi dorośli mają problemy psychiczne, z relacjami i myślami samobójczymi – wykazały obszerne badania. Dzieci częściej odczuwały negatywne stany i emocje, w tym oderwanie od rzeczywistości i utratę własnej wartości. Co ciekawe, większy negatywny skutek obserwowany był wśród kobiet. 74% z ich doświadczyło problemów ze zdrowiem psychicznym, jeśli 1. smartfon miały w wieku 6 lat, a odsetek spadał do 46%, jeśli miały go dopiero w wieku 18 lat. U mężczyzn jest to odpowiednio 42% i 36%. Popularyzacja smartfonów pogarsza zdrowie psychiczne każdego młodszego pokolenia. Autorzy jako przyczynę wskazują głównie media społecznościowe.
Dopowiedzenie: media społecznościowe zaburzają obraz rzeczywistości pokazując to, co chcemy zobaczyć, zamiast tego, jak jest naprawdę. Świetnie widać to na przykładzie świata “fit”, gdzie promowane są idealne sylwetki, często stworzone przy pomocy dopingu, przeróbek graficznych, u ludzi, którzy mają do tego wybitne geny. Dzieci nie są w stanie łatwo tego zauważyć, przez co traktują świat z mediów społecznościowych jak rzeczywisty, a jednocześnie obserwują u siebie wady, które nie pasują do tego świata.
– Age of First Smartphone/Tablet and Mental Wellbeing Outcomes (Raport/artykuł, ENG)
Uwaga: link bezpośrednio do pliku PDF;
Informacja: treść pochodzi z newslettera Infopiguła, który serdecznie polecam. Została przeredagowana.
Sprawdź także mój poradnik o ograniczaniu uzależnienia od smartfona: https://sebastianchudziak.pl/jak-odstawic-smartfona-i-odciac-sie-od-uzaleznienia-od-niego/
#zdrowie #psychika #smartfon
8. Strona poświęcona… wioślarzowi, a raczej ergometrowi wioślarskiemu, jaki najprawdopodobniej spotkasz u siebie na siłowni. Zawiera różne kalkulatory oraz standardy, dzięki czemu możemy porównać swoje wyniki do innych osób i zobaczyć jak mocni jesteśmy w wiosłowaniu.
Pamiętaj, że ergometr wioślarski to naprawdę świetne narzędzie treningowe, które pozwala na zaangażowanie większości mięśni w ciele i to w dużych zakresach ruchu. Może być wykorzystywany zarówno do ćwiczeń cardio, jak i interwałów czy sprintów.
– Rowing level (Strona WWW, ENG)
#trening #wioślarz #ćwiczenia
9. Jeśli chcesz utrzymywać dobre relacje z innymi ludźmi, warto pamiętać imiona ich dzieci oraz kojarzyć o nich ogólne informacje. Dlaczego? Dla każdego rodzica dziecko pozostaje do końca życia bardzo bliską i ważną jednostką. Partnerzy potrafią się zmieniać, a z rodzicami czasami traci się kontakt. Dzieci pozostają jednak najczęściej na cały czas. Dlatego jeśli czasem nie masz “o czym z kimś zagadać” i trudno o temat do podkręcenia rozmowy, wspomnij o pociechach swojego znajomego/znajomej. To powinno drugą osobę od razu pobudzić i zachęcić do dialogu.
Oczywiście to tylko generalna wskazówka, ale możesz się na niej wzorować i np. stworzyć bazę informacji o wartościowych dla Ciebie osobach, wraz z tematami, które warto od czasu do czasu poruszyć. W dorosłym życiu niektóre relacje trudno jest utrzymać, dlatego warto szukać sposobów, aby być w stanie to robić.
– Informacja/wskazówka, bez linku
#relacje #ciekawostki #znajomości
10. Seria podcastów, w której znajdziemy rozmowy z “ludźmi sukcesu”, w tym z przedsiębiorcami czy osobami, które osiągnęły w życiu jakieś ponadprzeciętne cele. Prowadzący pyta większość swoich gości o to, w jaki sposób projektowali oni swoje życie oraz zadaje inne, pojawiające się pytania, dlatego słuchacze są w stanie zdobywać doświadczenie i wiedzę od ludzi z różnych branż, posiadających różne ambicje i charaktery. Tematyka jest związana z biznesem, jednak w pewnym aspekcie wykracza poza to we wszystkie możliwe strony, dlatego jeśli interesujesz się edukacją, technologią, podróżami, finansami, planowaniem czy zarządzaniem, to zdecydowanie znajdziesz tu coś dla siebie 🙂
– Zaprojektuj Swoje Życie (Seria podcastów, audio, PL)
https://zaprojektujswojezycie.pl/
#biznes #podcast #edukacja
Złota Myśl Na Dziś: Dbaj o ludzi, którymi się otaczasz, bądź dla nich dobry. Im oni mają lepiej, tym lepiej dla Ciebie – jesteś bowiem “średnią” ludzi, z którymi najczęściej/najwięcej przebywasz.
Co najbardziej Ci się spodobało? Daj znać, odpowiadając na ten e-mail lub w komentarzu. Przekręcenie kalejdoskopu zajmie mi chwilę. Kolejny numer newslettera przeczytasz już za 2 tygodnie. Pamiętaj, aby zaprosić swoich znajomych do zapisania się na stronie: https://sebastianchudziak.pl/kalejdoskop 🙂
Zachęcam do słuchania mojego podcastu “Podcast Na Zdrowie”: https://sebastianchudziak.pl/nazdrowie/
… oraz śledzenia moich kanałów na YouTube: https://www.youtube.com/c/SebastianChudziak/
https://www.youtube.com/channel/UCWGDvxGuPUH6UCN-GYjgTOw
Archiwum Newslettera jest dostępne na stronie https://sebastianchudziak.pl/kalejdoskop/
Jeśli chcesz pomóc w rozwoju Newslettera i otrzymywać jeszcze lepsze treści, wypełnij proszę tę ankietę: https://forms.gle/ZK5Bf2jZoCXjMtaK7
Pozdrawiam,
Sebastian
Zapisz się:
Jeśli formularz nie jest dostępny lub nie działa, wyłącz dodatki blokujące reklamy/skrypty. Na tej stronie niemal w ogóle nie ma reklam 🙂